نشست علمی تخصصی«قلمرو شرعی و قانونی امر به معروف و نهی از منکر» برگزار شد
گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با همکاری دانشگاه مفید، نشست علمی تخصصی«قلمرو شرعی و قانونی امر به معروف و نهی از منکر» را برگزار کرد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در این نشست حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر حسین جوان‌آراسته عضو هیات علمی گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، به ارائه طرح پژوهشی خود با عنوان قلمرو شرعی و قانونی امر به معروف و نهی از منکر پرداخت.
وی در ابتدا با تعریف فریضه امر به معروف و نهی از منکر به بیان شرایط و مراحل آن پرداخته و سه مرحله قلبی، زبانی و عملی را تشریح کرد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر جوان‌آراسته سپس به بیان محدودیت‌های شرعی اجرای امر به معروف و نهی از منکر پرداخت و نخستین مورد از آن را ورود و تعرض به حریم خصوصی افراد ذکر کرد.
وی دومین مورد از این محدودیت‌ها را آنجا دانست که امر به معروف و نهی از منکر مستلزم تجسس در امور شخصی دیگران باشد و افزود: جستجو و تجسس در امور شخصی دیگران حتی با هدف اجرای امر به معروف و نهی از منکر، جایز نیست و در موارد شخصی، تنها زمانی که یک منکر علنی شود، می‌توان اقدام به امر به معروف و نهی از منکر کرد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، یکی دیگر از محدودیت‌های اجرای این فریضه را ارتکاب منکر یا فعل حرام به منظور اجرای امر به معروف و نهی از منکر دانست و گفت: هرگاه شخصی با هدف اجرای امربه معروف و نهی از منکر، مجبور به انجام فعل حرام و منکر دیگری شود، اجرای این امر جایز نیست، مگر اینکه آن منکر در مقایسه با منکری که آمر یا ناهی انجام می‌دهد، بسیار بزرگ‌تر و مهم‌تر باشد.
وی چهارمین مورد را نیز برخورد با منکراتی دانست که منکر بودن آن‌ها از سوی فقها مورد اختلاف بوده و آرای متفاوت و متناقضی پیرامون آن‌ها وجود دارد و به بیان شرایط و احکام مربوط به چنین منکراتی پرداخت.
محقق گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه همچنین مواردی که طی آن امر به معروف و نهی از منکر باعث ایجاد خطراتی برای جان، مال و یا آبروی فرد شود را از جمله دیگر محدودیت‌های اجرای این امر دانست.
اجرای خودسرانه امر به معروف و نهی از منکر در آنجا که نیاز به اقداماتی باشد که از اختیارات افراد عادی خارج است و نیز تجاوز از مراتب و مراحل امر به معروف و نهی از منکر و انجام مراحل بالاتر قبل از اجرای مراحل پایین‌تر آن، از جمله دیگر محدودیت های شرعی در این زمینه عنوان شد.
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکترجوان‌آراسته به بیان محدودیت‌های قانونی اجرای امربه معروف و نهی از منکر پرداخت و ضمن اشاره به دو محور کلی در این باره، به تبیین این بخش از طرح پژوهشی خود پرداخت.
وی نخستین محور ممنوعیت‌های قانونی این بحث را ممنوعیت‌های مرتبط با حریم خصوصی افراد ذکر کرده و حریم خصوصی را شامل: حریم جسمانی، حریم اماکن و منازل، حریم ارتباطات و حریم اطلاعات دانست.
دومین محور از این ممنوعیت‌ها نیز ممنوعیت‌های مرتبط با وظایف قانونی نهادهای حکومتی ذکر شد که هرگاه منکری در حیطه وظایف یکی از نهادهای قانونی و حکومتی بود افراد صرفا وظیفه اطلاع آن به نهادهای قانونی را دارند.
در پایان این نشست حجج اسلام‌والمسلمین سیدجواد ورعی مدیر گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، شاهرودی و اسکندری از ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر پرسش‌ها و نقطه‌نظراتی را مطرح ساختند که حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر جوان‌آراسته بدان پاسخ گفت.
نظر شما :