زیربنای لازم برای تولید علوم انسانی در کشور فراهم نشده است
مهم‌ترین زیربنای لازم برای تولید علوم انسانی بومی، بومشناسی و فرهنگ‌شناسی است که در کشور ما تولید چندانی در این زمینه وجود ندارد.
دکتر ابراهیم فیاض در گفتگو با واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ضمن بیان این مطلب گفت: علوم انسانی بومی بر پایه مولفه‌ها و دانش‌هایی از جمله تاریخ و جغرافیا شکل می‌گیرد و از آنجا که در کشور ما این دو رشته مورد مطالعه جدی قرار نگرفته است، بومشناسی و فرهنگ‌شناسی به عنوان مهم‌ترین زیربناهای تولید علوم انسانی بومی، تولید نشده‌اند.
این استاد دانشگاه افزود: نداشتن چنین مولفه‌هایی مانع از تولید علوم انسانی در کشور شده و از سوی دیگر عدم ترجمه علوم انسانی غرب به اندازه لازم، ما را از علوم انسانی غرب نیز محروم ساخته است.
وی با اشاره به اینکه علوم انسانی فعلی مبنای حیوانی و زیست‌شناسانه دارد گفت: علوم انسانی موجود بر پایه تعامل شکل گرفته و چنین ساختاری را نمی‌توان اصلاح کرد. بر این اساس است که این علوم با شکست مواجه شده و اکنون این علوم کم‌کم به علوم مردمی یا به تعبیر ماکس‌وبر، علوم جهان‌پدیداری تبدیل می‌شوند.
دکتر فیاض افزود: آشنایی با علوم غربی در ایران با تاسیس دارالفنون و از علوم فنی آغاز شد و تا به امروز نیز این علوم فنی هستند که بیشتر مورد توجه و مطالعه قرار گرفته‌اند و مجالی برای علوم انسانی باقی نمانده است. حاصل چنین وضعیتی نیز تسلط فنی‌ها بر علوم انسانی است که هم قبل و هم پس از انقلاب دیده می‌شود.
استاد دانشگاه تهران در ادامه برون‌رفت از وضعیت کنون را نیازمند سیاستگذاری کلان برای دست‌یابی به زیرساخت‌های لازم جهت تولید علوم انسانی دانست و گفت: این علوم بایستی از ابتدا کاربردی بوده و مبتنی بر ضرورت‌ها و اقتضائات جامعه باشند.
وی نخستین گام در این امر را ترجمه آثار کلاسیک غرب توسط دانشگاه و تحلیل و بازیابی آن‌ها توسط حوزه دانست و تاکید کرد: ما می‌توانیم به جای اومانیسمی که در غرب ملاک و مبنا قرار گرفته است، «فطرت» یا به تعبیر قرآن «ناس» را معیار داده و به تولید علومی بومی و اسلامی بپردازیم.
دکتر فیاض اظهار داشت: این وظیفه بر عهده حوزه است که با توجه به جهان‌پدیداری که داریم معانی و مفاهیم جدید را با مطالعه تطبیقی میان غرب و ایران، تولید کند. در واقع تولید تئوری‌های کلان باید در حوزه صورت گیرد و برای این امر قم باید پیش از هرچیز دنیا را بشناسد.
نظر شما :