اخبار حوزه و دانشگاه 9/6/88

سامانه مدیریت اطلاعات علم و فناوری کشور آماده افتتاح شد
قائم مقام دبیر شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری از اتمام پروژه راه اندازی سامانه مدیریت اطلاعات علم و فناوری کشور خبر داد و گفت: این سامانه در حال حاضر آماده بهره برداری است.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، حسن قدسی پور افزود: سامانه مدیریت اطلاعات علم و فناوری آماده افتتاح است و گزارش مبسوطی در این زمینه در آخرین جلسه کمیسیون دائمی شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری ارائه شد.
قائم مقام شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری افزود: اجرای بند 26 قانون بودجه سال 88 مبنی بر اینکه دستگاه‌ها باید گزارش عملکرد خود در حوزه پژوهش را ارائه دهند از طریق ساختار سامانه مدیریت اطلاعات علم و فناوری انجام می شود.
وی یادآور شد: اطلاعات پژوهشی کل کشور در این سامانه درج می شود.
قدسی پور به تهیه پیش نویس سند ملی هوا و فضای کشور اشاره کرد و گفت: سند از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری ارائه شده و در آخرین جلسه کمیسیون دائمی شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری درباره آن بحث و بررسی شد.
وی با بیان اینکه کمیته ای برای تدوین سند ملی هوا و فضای کشور تشکیل شده بود به مهر گفت: در حال حاضر پیش نویس سند تهیه شده که پس از بررسی و تصویب نهایی در شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه می شود.
******************************************************

تغییر یک معاون دانشگاه تهران/ اعلام رتبه دانشکده فنی دانشگاه تهران در دنیا
 رئیس دانشگاه تهران با معرفی محمود کمره ای معاون آموزشی این دانشگاه به عنوان رئیس جدید پردیس دانشکده های فنی گفت: به زودی شخص جدیدی را برای تصدی معاونت آموزشی دانشگاه تهران منصوب خواهم کرد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، فرهاد رهبر صبح یکشنبه در مراسم تودیع و معارفه رئیس پردیس دانشکده های فنی این دانشگاه گفت: مراسم تودیع و معارفه مانند مسابقه دو امدادی است به این معنی که با انتقال مسئولیت همان برنامه های قبلی با سرعت و شتاب بیشتر پیگیری خواهد شد.
وی ضمن قدردانی از اقدامات هفت سال گذشته رئیس پیشین پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران تاکید کرد: امروز کارهای بزرگی در این مجموعه صورت گرفته و گواه این ادعا رتبه 159 دانشکده فنی میان دانشکده های فنی دانشگاه‌های جهان است.
فرهاد رهبر اضافه کرد: اگر دانشگاه تهران نگینی در انگشتر آموزش عالی کشور باشد پردیس دانشکده های فنی درخشش این نگین است.
به گزارش مهر، محمود کمره ای در حکمی از سوی فرهاد رهبر جایگزین احمد نیلی محمود آبادی در سمت ریاست پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران شد.
******************************************************

میزان تدریس اعضای هیئت علمی دارای سمت اجرایی در کشور اعلام شد
 رئیس دفتر مرکزی هیئت امنا و هیئت ممیزه مرکزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میزان موظفی تدریس اعضای هیئت علمی دارای سمت اجرایی در دانشگاه‌ها و یا سایر دستگاه‌های اجرایی کشور را اعلام کرد و گفت: تعداد ساعات موظفی در سال تحصیلی آینده تغییر نمی کند.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مهدی ایرانمنش در گفتگو با خبرگزاری مهر افزود: بر اساس مصوبات هیئت امنا تعداد ساعات موظفی تدریس در دانشگاه‌ها برای روسای دانشگاه‌ها یک واحد در هفته و برای معاونین آنها دو واحد در هفته است.
وی اظهار داشت: تعداد واحدها و ساعات موظفی حضور در دانشگاه سایر اعضای هیئت علمی دانشگاه که مسئولیت اجرایی در کشور دارند با در نظر گرفتن مسئولیت و حوزه مأموریتی و با تصمیم هیئت امنای دانشگاهی که عضو هیئت علمی آنجا هستند تعیین می شود.
رئیس دفتر مرکزی هیئت امنا و هیئت ممیزه مرکزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به مهر گفت: تعداد ساعات موظفی که هر عضو هیئت علمی باید در هفته در دانشگاه حضور داشته باشد و به کار آموزشی و علمی بپردازد 40 ساعت است که اعضای هیئت علمی دارای مسئولیت اجرایی از این قانون مستثنی هستند.
وی افزود: تعداد ساعات موظفی برای هر عضو هیئت علمی دانشگاه در سال تحصیلی آینده تغییر نمی کند.
******************************************************

همایش "فرهنگ و تمدن اسلام و ایران" برگزار می‌شود
 همایش "تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران" 18 و 19 آذر در دانشگاه تربیت مدرس برگزار می‌شود.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، این همایش به پیشنهاد معاونت پژوهشی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها و مشارکت کمیته فرهنگ و تمدن شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار خواهد شد.
هدف از برگزاری همایش تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران معرفی و بررسی خدمات و ابتکارات تمدن ایرانی ـ اسلامی به علم ریاضیات و نجوم عنوان شده است .
اطلاعات بیشتر از طریق نشانی اینترنتی  www.ichmii.modares.ac.ir قابل دسترسی است .
******************************************************

نخستین کتابخانه اسلام و ایران شناسی در یزد راه‌ اندازی شد
نخستین کتابخانه ایران و اسلام شناسی ویژه گردشگران خارجی در یزد به بهره ‌برداری رسید.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، مدیر اجرایی موسسه آوای عرشیان یزد اظهار داشت: این کتابخانه در هتل سنتی شرق در خیابان مسجد جامع یزد به بهره ‌برداری رسیده است.
سیدحسن حسینی خاطرنشان کرد: در این کتابخانه بیش از 60 عنوان کتاب به پنج زبان زنده دنیا در موضوعاتی همچون انقلاب اسلامی، اسلام، تشیع و اهل بیت‌(ع) و ... در دسترس گردشگران خارجی به صورت کتابخانه باز قرار گرفته است.
وی با اشاره به اهمیت ترویج دین اسلام همچنین ترویج فرهنگ و آداب و سنن ایرانی در میان گردشگران خارجی بیان داشت: موسسه آوای عرشیان آمادگی دارد این طرح را در دیگر مراکز اقامتی استان یزد و سایر نقاط کشور اجرا کند.
حسینی ضمن تقدیر از فعالیت‌های سازمان میراث فرهنگی در حوزه جذب گردشگر در سال‌های اخیر، خواستار ترویج فرهنگ ناب اسلام و اهل بیت‌(ع) به عنوان میراث فرهنگی چندهزار ساله مردم ایران شد.
وی عنوان کرد: میراث فرهنگی مردم ایران منحصر به خشت و بادگیر و مناره ‌ها نیست بلکه اعتقادات دینی و مذهبی نیز بخش جدانشدنی از میراث فرهنگی مردم ایران است.
حسینی تاکید کرد: انتظار می ‌رود سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به منظور حفظ و ترویج این اعتقادات با توجه به موج روزافزون گرایش به اسلام در دنیا، گام بلندی در این زمینه بردارد.
مدیر اجرایی موسسه آوای عرشیان همچنین از را‌ه‌اندازی بخش پاسخ به سئوالات و شبهات دینی با کمک اساتید حوزه و دانشگاه به صورت چهره به چهره با گردشگران خارجی در آینده ‌ای نزدیک خبر داد و خواستار همکاری نهادهای فرهنگی و تامین اعتبار لازم به منظور اجرای هرچه بهتر این طرح شد.
******************************************************

کنفرانس آسیایی دانشگاه‌های باز در دانشگاه پیام نور برگزار می‌شود
 کنفرانس آسیایی دانشگاه‌های باز 12 تا 14 آبان ماه در دانشگاه پیام نور برگزار می شود.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، فرج اللهی - رئیس ستاد برنامه ‌ریزی و شورای هماهنگی کنفرانس آسیایی دانشگاه‌های باز با اعلام این خبر گفت: اصل مقالات توسط داوران ویرایش ادبی (به زبان انگلیسی) و رتبه ‌بندی می ‌شود و پس از ارسال به انجمن دانشگاه‌های باز آسیایی 6 مقاله توسط داوران خارجی انتخاب می شود و به سه مقاله برتر جوایز نفیسی تعلق می گیرد.
وی از رئیس پیشین دانشگاه باز تربوکا اندونزی، رئیس دانشگاه آتاباسکا کانادا و رئیس انجمن بین‌المللی دانشگاه‌های باز و از راه دور، رئیس دانشگاه باز ژاپن، رئیس دانشگاه باز مالزی، رئیس دانشگاه ملی اسلامی هندوستان و دکتر عیسی ابراهیم زاده از دانشگاه پیام نور به عنوان سخنرانان این همایش یاد کرد.
رئیس ستاد برنامه ‌ریزی و شورای هماهنگی کنفرانس آسیایی دانشگاه های باز "AAOU" اضافه کرد: تمام روسا و اعضای هیئت های اجرایی انجمنهای دانشگاه‌های باز دنیا به ویژه فدراسیون دانشگاه‌های جهان اسلام، اعضا و هیئت رئیسه کامستک و آیسسکو برای حضور در این کنفرانس دعوت شده است.
وی با اشاره به رسیدن 150 مقاله به این کنفرانس از تمدید مهلت ارسال مقالات تا 9 شهریور ماه نیز خبر داد.
******************************************************

"فلسفه از طریق بازی‌های ویدئویی" منتشر شد
کتاب "فلسفه از طریق بازی‌های ویدئویی" اثر چان کاگبرن و مارک سیلیکاس از سوی انتشارات تیلور و فرانسیس روانه بازار نشر شد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، بازیهای ویدئویی و کامپیوتری علاوه بر سرگرمی و تفریح می‌تواند به عنوان ابزارهای آموزشی در علوم مختلف از جمله فلسفه مورد استفاده قرار گیرد.
نویسنده در این کتاب این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد که چگونه بازیهای ویدئویی می‌تواند به فهم فلسفی و خودآگاهی ما کمک کند.
نویسنده این سوال را مورد بررسی قرار می‌دهد که چگونه می‌توان از این بازیها مباحث مربوط به اخلاق، زیباشناسی و الهیات را آموخت.
نویسنده معتقد است که امروزه انواع و اقسام بازیها در کشورهای گوناگون از جمله آمریکا جای تلوزیون، کتاب و فیلم را گرفته است. بطوریکه این بازیها به عنوان محبوب‌ترین وسیله سرگرمی در آمده است.
نویسنده می‌گوید بر اساس تخمینهای صورت گرفته در ایالات متحده آمریکا در 30 درصد منازل دستگاه بازی کامپیوتری وجود خواهد داشت. این درصد معادل همان درصدی است که آمریکایی‌ها تلوزیون در سال 1953 داشتند.
******************************************************

"آیا دموکراسی اینجا ممکن است؟" منتشر شد
 کتاب "آیا دموکراسی اینجا ممکن است؟" اثر رونالد دورکین از سوی انتشارات دانشگاه پرینستون منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، نویسنده در این کتاب به موضوع دموکراسی در ایالات متحده آمریکا می‌پردازد و معتقد است مباحث سیاسی از جمله دموکراسی به امری بی‌اهمیت در این کشور بدل شده است.
نویسنده معتقد است که سیاست در آمریکا قطبی و متکثر شده و به امری بی‌اهمیت تبدیل شده است در حالی که پیش از این چنین نبوده است.
نویسنده اعتقاد دارد که مباحث سیاسی در کنگره، رسانه‌ها و مباحث دانشگاهی و در میان مخالفان چپ و راست امری رایج است.
امروزه و پس از حوادث 11 سپتامبر تفاسیر گوناگونی از مباحث سیاسی و از جمله موضوع تروریسم در جامعه امریکا به وجود آورده است.
دورکین یکی از فیلسوفان سیاسی و حقوق است که محورهای اصلی اخلاق فردی و سیاسی که به موجب آن تمام شهروندان می‌توانند مشارکت سیاسی داشته باشند را مورد دفاع و بررسی قرار داده است.
دورکین میان ابتذال سیاسی و مشارکت سیاسی شهروندان تفاوت قایل می‌شود و از مشارکت فعال همه شهروندان در عرصه سیاسی حمایت می‌کند.
به نظر دورکین دو محور و اصل وجود دارد که شهروندان بر اساس آن باید مشارکت سیاسی داشته باشند. اولین محور به نظر دورکین این است که زندگی هر فرد در جامعه به نفسه ارزشمند است و این ارزشمندی برای تمام شهروندان یکسان است.
دومین محور از نظر دورکین این است که هر فرد در قبال شکل دادن به زندگی خود مسئول است. به اعتقاد دورکین این مسئولیت را نمی‌توان از فرد سلب کرد و این مسئولیت ایجاب می‌کند که فرد درباره شناسایی و تحقق ارزشهای زندگی خود مشارکت سیاسی داشته باشد.
به عبارت دیگر دورکین معتقد است که فرد با مشارکت سیاسی خود باید سرنوشت خود را به دست گیرد و آنرا رقم بزند.
******************************************************

"راهنمای آمار جامعه اطلاعاتی" منتشر شد
کتاب "راهنمای آمار جامعه اطلاعاتی" گردآوری سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه با ترجمه فریبا نیک‌سیر از سوی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور منتشر شده است.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، این راهنما دارای مجموعه‌ای از مفاهیم، تعاریف، طبقه‌بندی‌ها و روش‌ها برای اندازه‌گیری تحلیل جامعه طلاعاتی است.
 فنّاوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در طول دهه گذشته تغییرات شگرفی را در ابعاد اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرده و بیش از پیش بر سرعت حرکت جوامع افزوده است.
به دلیل نیاز به داشتن آمار درباره این حوزه برای یاری و آگاهی دادن به سیاستگذاران کشورهای عضو OECD از ژوئن 1997 میلادی تدوین مجموعه‌ای از تعاریف و روش‌شناسی‌ها را برای تسهیل در کار گردآوری داده‌های قابل مقایسه در سطح بین‌المللی برای اندازه‌گیری جنبه‌های مختلف جامعه اطلاعاتی، اقتصاد اطلاعات و تجارت الکترونیکی در دستور کار خود قرار داده‌اند.
******************************************************

نقد در ذات هر تفکر خلاقه‌ای است
 دکتر محمد بقایی گفت: انتقاد و نقد ذاتاً عملی سازنده است و بدون نقد تفکر خلاق وجود ندارد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، دکتر محمد بقایی (ماکان)  در پاسخ به این سؤال که جامعه ما تا چه اندازه به نقد و تفکر انتقادی برای توسعه همه‌جانبه نیاز دارد؟ گفت: انتقاد و نقد ذاتاً عاملی سازنده است و به اصطلاح معروف حشو قبیح است چناچه گفته شود عسل شیرین، شیرینی تعریف اضافه برای عسل است. زیرا شیرین بودن در ذات عسل وجود دارد و این ماده جز این نمی‌تواند باشد.
وی افزود: بنابراین وقتی در جامعه بسته به منتقدان گفته می‌شود انتقاد سازنده کنید در واقع مثل این است که به کسی بگویند عسل شیرین بخورید. سازندگی در نهاد انتقاد و نقد وجود دارد اما آن کس که تأکید بر این صفت نمی‌کند در واقع قصدش این است که شرایط موجود را مورد ستایش قرار دهد. چنین انتقادهایی در کشورهایی که آزادی در آنها محدود است امری رایج است که به آن نمی‌توان عنوان نقد یا انتقاد داد.
این محقق حوزه ادبیات و فلسفه تصریح کرد: بنابراین چنین الگوهایی در خصوص انتقاد تأثیر مثبت نخواهد داشت و از همین روست که در جهان سوم این شاخه از ادبیات دارای تأثیر مثبتی است زیرا حقیقت آن تحت تأثیر دستورات دولتی قرار می‌گیرد. در حالی که معنای اصلی این کلمه جداکردن سره از ناسره است که در اصل کار صرافان بوده و امروز اصطلاحاً به متفکرانی گفته می‌شود که تخصص آنان پیرایش حوزه‌های مختلف عملی و فکری در جامعه است.
وی افزود: یکی از این صرافان اندیشه جلال الدین مولوی است که نقایص موجود را متوجه کسانی می‌داند که قابل انتقاد هستند و نه انتقاد کننده. از این‌روست که می‌گوید:
 قلب را من کی سیه‌رو کرده‌ام    صیرفی‌ام قیمت او کرده‌ام
باغبانم چوب تر می‌پرورم        چوب‌های خشک را هم می‌برم       
قلب در اینجا به معنای پول کثیف است. ابزار باغبانان اندیشه یعنی قلم است و اگر این وسیله از آنان دریغ شود بنابراین بوستان جامعه آشفته و عاری از سلامت می‌شود و حقایق اصلی در میان انبوه شاخه‌های هرس نشده از چشمها پنهان می‌ماند.
این اقبال‌شناس کشورمان اظهار داشت: از اینروست که در جوامع بسته منتقدان از فعالیت اصلی خود باز مانده‌اند و بوستان جامعه‌شان آشفته مانده است. چنین جوامعی طبیعتا ًاز کاروان مدنیت و پیشرفت چنانکه پیداست فاصله‌ای بسیار بعید دارند.
بقایی در پاسخ به این سؤال که فلسفه تا چه اندازه به بهبود تفکر انتقادی در جامعه کمک می‌کند؟ گفت: منتقدی که فلسفه بداند و ذهنش با آن مأنوس باشد طبیعتاً در واکاوی مسائل و معضلات یک جامعه مهارت بیشتری دارد. غالب منتقدان بزرگ در طول تاریخ کسانی بوده‌اند که ار آبشخور فلسفه بهره داشته‌اند که برای نمونه در شرق می‌توان از چهره‌های برجسته‌ای مانند سید جمال الدین اسدآبادی و محمد عبده نام برد و درغرب از نیچه، ویلیام جیمز، توماس هابز و جان لاک نام برد.
این نویسنده ومترجم در پاسخ به این سؤال که نهادهای علمی چگونه می‌توانند به رشد تفکرانتقادی در جامعه کمک کنند؟ گفت: هر نهاد علمی و فرهنگی طبیعتاً زمینه مناسبی برای پرورش اندیشه‌های مستعد فراهم می‌آورد که شاخه نقد می‌تواند یکی از آنها باشد اما آنچه که کمبود آن در حوزه تعلیم و تربیت کشورمان بسیار مشهود است این است که نهادهای علمی، فرهنگی و آموزشی به این شاخه از ادبیات کمترین توجهی ندارند.
بقایی خاطر نشان کرد: از همین روست که شاخه اصلی آن یعنی ادبیات تطبیقی بر درخت ادبیات کشور نمود چشمگیری ندارد. نتیجه آن این است که حقیقت انتقاد و نقدنویسی در تمام زمینه‌ها معنایی دیگرگون یافته و جای خود را به اتهام، افتراء و ناسزا داده است. متأسفانه در مطبوعات کشور به خلاف دیگر مطبوعات جهان ستونی تحت‌عنوان انتقاد به چشم نمی‌آید و این نتیجه طبیعی همه مقدماتی است که گفته شد.
******************************************************

"شیوه شک دکارتی" منتشر شد
 کتاب "شیوه شک دکارتی" اثر جانت بروگتون از سوی انتشارات دانشگاه پرینستون منتشر شد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، اندیشه دکارت برخلاف اندیشه رایج با یک شک بنیادی شروع می‌شود و او این شیوه را در تأملات فلسفه اول خود مورد استفاده قرار می‌دهد.
نویسنده در این کتاب این پرسش را مورد بررسی قرار می‌دهد که چرا دکارت از ما توقع دارد این شک مبالغه‌آمیز را بپذیریم.
نویسنده در این کتاب با بررسی اولین تأملات دکارت درصدد پاسخگویی به این پرسش بر می‌آید.
نویسنده بر این اساس، روشی جدید برای فهم درباره میزان شکی که دکارت توقع دارد، ارائه می‌دهد.
بروگتون در ابتدا شک دکارتی را با شک‌گرایان باستان مورد مقایسه قرار می‌دهد و چنین استدلال می‌کند که شک دکارتی ساختار جدید دارد و ارتباط مشخصی با فهم متعارف ما از زندگی روزمره دارد.
دکارت در ابتدا برای دستیابی به معرفت یقینی، از خود می‌پرسد: آیا اصل بنیادینی وجود دارد تا بتوانیم تمام دانش و فلسفه را بر آن بنا کنیم و نتوان در آن شک کرد؟
راهی که برای این مقصود به نظر دکارت می‌رسید، این بود که به همه چیزشک کند. او می‌خواست همه چیز را از اول شروع کند و به همین خاطر لازم می‌دانست که در همه دانسته‌های خود (اعم از محسوسات و معقولات و شنیده ها) تجدید نظر کند.
بدین ترتیب شک معروف خود را که بعدها به روش شک دکارتی معروف شد، آغاز کرد. او این شک را به همه چیز تسری داد؛ تا جایی که در وجود جهان خارج نیز شک کرد
دکارت به این صورت به همه چیز شک کرد و هیچ پایه مطمئنی را باقی نگذاشت. اما سر انجام به اصل تردید ناپذیری که به دنبالش بود، رسید. این اصل این بود که: من می‌توانم در همه چیز شک کنم، اما در این واقعیت که شک می کنم، نمی‌توانم تردیدی داشته باشم. بنابراین شک کردن من امری است یقینی. و از آنجا که شک، یک نحوه از حالات اندیشه و فکر است، پس واقعیت این است که من می اندیشم. چون شک می کنم، پس فکر دارم و چون می اندیشم، پس کسی هستم که می اندیشم.
بدین ترتیب یک اصل تردید ناپذیر کشف شد که به هیچ وجه نمی‌شد در آن تردید کرد. دکارت این اصل را به این صورت بیان کرد: می اندیشم ، پس هستم.
******************************************************

ما و مبانی اخلاق پژوهش
هرچیزی اخلاقی دارد و در این میان پژوهش هم واجد اخلاقی است. دوری از جزمیت و پیش‌داوری، توسل به جدیدترین روش‌ها، استفاده از دستاوردهای افراد دیگر و تأکید بر تحول‌محوری پژوهش از جمله هنجاری اخلاق پژوهش هستند. پرسش اما این است که وضعیت ما در زمینه اخلاق پژوهش چگونه است؟
نمی توان از پژوهش سخن گفت و از کارکرد و کاربرد آن بسادگی گذشت. یکی از مشکلاتی که  برای نظام حاکم بر پژوهش در ایران زمین ذکر کرده اند این است که پژوهش در دیار ما از نظام عرضه و تقاضا پیروی نمی کند. پژوهش در بیشتر کشورهای غربی بدان جهت صورت می گیرد که نظام اقتصادی بجد به دنبال استفاده از دستاوردهای آن برای بهبود وضعیت خود است اما در کشور ما نسبت و رابطه اقتصاد و پژوهش چنان مطلوب نیست. به همین جهت عده ای بر این نظرند که مشکل اصلی پژوهش در ایران این نیست که پژوهش صورت نمی گیرد بلکه بدین نکته بر می گردد که این پژوهشها کاربرد و کارکردی در اقتصاد و جامعه و فرهنگ ندارند.
شکی نیست که ما هم مانند هر جامعه دیگر با مسائلی روبرو هستیم. این مشکلات از جدیترین مسائل نظری تا مشکلات عینی ای چون آلودگی و ترافیک را در بر می گیرند. پرسش این است چند نهاد در ایران به دنبال دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی رفته اند که در این مسائل پژوهشهای آنها را به کار گیرند. از سوی دیگر چند نهاد پژوهشی بجد قصد داشته اند که به مسائل و مشکلات عینی و انضمامی جامعه پاسخ گویند. به نظر عده ای تا این مشکل عدم ارتباط بخش پژوهش با صنعت و اقتصاد و در یکی سطح رابطه پژوهش با کل جامعه و فرهنگ حل نشود مشکل پژوهش همچنان باقی خواهد بود و خود را با چهره های متفاوتی به ما نشان می دهد.
هرچیزی اخلاقی دارد و در این میان پژوهش هم واجد اخلاق و منشی است. گستره اخلاق پژوهش به اندازه ای گسترده است که حتی نکته ذکر شده در بند اول را نیز می توان در آن گنجانید. یعنی این نکته که پژوهش باید کاربردی داشته باشد مجزا از اخلاق پژوهش قابل طرح و بسط نیست. در این میان البته می توان به مواردی دیگر هم اشاره کرد که مولفه های اخلاق پژوهش را نشان می دهند. پاره ای از این موارد بدین قرارند: دوری از جزمیت و پیش داوری در پژوهش، توسل به جدیدترین روشها برای بهبود پژوهش، استفاده از دستاوردهای افراد دیگری که در کار پژوهش در موضوع مورد نظر واجد آثار و یا تألیفاتی هستند، تأکید بر اینکه پژوهش انجام شده تحولی ایجاد کند، رعایت امانت در آموزه هایی که از دیگر مولفان و موثران اخذ شده، توجه وافر به صراحت و دقت در انتقال معارف، توسل به گونه ای شک گرایی سالم برای بهبود معرفت و دوری از شک گرایی یا جزم گرایی افراطی و عاقبت داشتن و شوق و علاقه در انجام و ارائه پژوهش.
به این فهرست می توان مواردی دیگر را نیز اضافه کرد اما توجه به همین موارد نشان می دهد که ما تا رسیدن به مقامی درخور در زمینه اخلاق پژوهش راهی بس طولانی و دشوار را پیش رو داریم. مـتأسفانه حتی ادبیات ما در زمینه اخلاق پژوهش هم قوی و فربه نیست و ما واجد آثاری جدی – چه تأیف و چه ترجمه – در حوزه اخلاق پژوهش نیستیم.
مشکله دیگری که در باب موضوع پژوهش در ایران زمین بوفورو و به‌وضوح به چشم می آید عدم توسل و توجه به کار جمعی در فعالیتی پژوهشی است. بدون تردید یکی از مشکلات اساسی ما در پیشبرد پژوهش به همین نکته بر می گردد. در همه جهان پژوهش به عنوان فعالیتی معرفی و تعریف می گردد که با کار افرادی بسیار زیاد به وجود می آید که هر فردی بخشی از کار مهم پژوهش و طرح و حل مسئله را بر عهده دارد. در دیار ما اما بیشتر کارهای پژوهشی موثر و کارآمد آن کارهایی هستند که از سوی افرادی که کاری تک نفره را به پیش برده اند صورت گرفته است.
با توجه به همین مشکله عده ای حتی ابرار کرده اند که مهم‌ترین مشکل پژوهش در ایران زمین جدی نگرفتن کار جمعی است و در صورتی که این مسئله حل شود ما می توانیم کم و کاستهای خود را در عرصه پژوهش حل نماییم. هرچند این ادعا تا حدی افراطی به نظر می رسد اما همانطور که ذکر آن رفت با تأمل بر تاریخ پژوهش در ایران می توان به این جا رسید که فقدان کار جمعی موثر یکی از مهترین مشکلات ما در زمینه پژوهش است. حل این مشکل البته یک شبه و با تغییر صرف چند مولفه صورت نمی گیرد و بسی مولفه‌ها باید گردهم آیند تا ما بتوانیم بر این مسئله چیره شویم. از جدی گرفتن کار گروهی و جمعی در مدارس و خانواده‌ها گرفته تا  توسل به سیاست‌های کلان و از تأمل بر کار فرهنگی تا پی‌ریزی نهادهایی که کار جمعی را تقویت نمایند.
نمی توان از پژوهش سخن گفت و از مبانی و مبادی نظری – فلسفی آن بسادگی گذشت. در باب این مبادی البته فیلسوفان سخنان بسیاری گفته اند که بسط آنها در مجال این مقال مجمل نمی گنجد اما مهمترین نکته ای که در اینجا در این باب می توان گفت این است که پژوهش محتاج ذهنی پرسوال است. در این عرصه آنکه پرسش و سوال بیشتری داشته باشد و به تعبیری پرسشهای بیشتری را توزیع کند محترم تر است و این البته نیازمند نگاهی پرسش محور نسبت به عالم و آدم است. فلاسفه و متفکران در این زمینه بسی بر مفهوم تعجب و تحیر دست می گذارند و تصریح می کنند که تعجب و تحیر اس و اساس تفکر و تفلسف است و طبیعی است که این دو عامل اساس پژوهش را نیز شامل می شوند. نمی توان جواب همه چیز را در آستین داشت و به پژوهشی ژرف و غنی دست زد. این نکته ای است که فیلسوفان به ما آموزش داده اند و از این رو می توان آن را یکی از مهم‌ترین مشخصه‌هایی دانست که مبانی نظری پژوهش را مشخص می‌سازد.