اخبار حوزه و دانشگاه 28/4/88

۳۰ تیر ۱۳۸۸ | ۱۳:۳۱ کد : ۲۵۸۴۱ اخبار
تعداد بازدید:۴۷۶
صندوق حمایت از پژوهشگران حوزه راه‌اندازی می‌شود/ راه‌اندازی 126 بانک اطلاعات خودگردان نرم‌افزارهای علوم اسلامی/ پذیرش دانش‌پژوه در مرکز تخصصی کلام/ بیشترین خلأ را در حوزه تفسیر قرآن داریم/ نظام تربیتی دانشگاه‌ها باید دردانشجویان شیدایی ایجاد کند/ ساختار ضعیف علوم انسانی بحران فرهنگی ایجاد می‌کند/ تفکر فلسفی وحدتی در عین کثرت در جامعه ایجاد می‌کند

صندوق حمایت از پژوهشگران حوزه راه‌اندازی می‌شود
اعضای هیأت مدیره صندوق حمایت از پژوهشگران و واحدهای پژوهشی حوزوی با رای اعضای هیأت امنا انتخاب شدند.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از مرکز خبر حوزه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین عماد گفت: در نشست هیأت امنا این صندوق که با حضور مدیر حوزه علمیه قم، مدیرحوزه‌های علمیه خواهران، معاون پژوهش حوزه، نمایندگان شورای عالی حوزه‌های علمیه و نمایندگان شورای اعطای مجوزها و امتیازهای علمی حوزه برگزاری شد.
وی افزود: اعضای اصلی و علی‌البدل هیأت مدیره و همچنین بازرسان اصلی و علی‌البدل صندوق و اعضای شورای علمی این صندوق انتخاب شدند.
معاون پژوهش حوزه افزود: در این نشست متن تصویب آیین‌نامه داخلی هیأت امنا، اصول حاکم بر تدوین سیاست‌های صندوق در سه بخش؛ سیاست‌های کلی، سیاست‌های جذب منابع و سیاست‌های حمایتی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
وی یادآور شد: صندوق حمایت از پژوهشگران حوزوی به منظور ایجاد زمینه مناسب برای تولید علم و حمایت مادی و معنوی از پژوهشگران، واحدها، مراکز و موسسات تحقیقاتی حوزوی و در جهت رشد و توسعه امور تحقیقاتی، از سوی مرکز مدیریت حوزه علمیه قم تشکیل گردیده است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عماد در تشریح اهداف این صندوق افزود: کمک به ایجاد ظرفیت‌های مناسب تحقیقاتی برای پژوهشگران حوزوی و واحدهای پژوهشی و زمینه‌سازی افزایش مشارکت پژوهشگران و واحدهای پژوهشی در تولید علمی و گسترش مرزهای دانش‌ از اهداف این صندوق است.
وی افزود: صیانت از شأن و منزلت پژوهشگران، حمایت از انتشار پژوهش‌های حوزویان، کمک به ایجاد و توسعه زیرساخت‌های پژوهشی، هدایت پژوهش‌ها به سمت پژوهش‌های مورد نیاز حوزه و نظام اسلامی از دیگر اهداف تشکیل این صندوق به شمار می‌رود.
******************************************************

به همت مرکز تحقیقات علوم اسلامی:
راه‌اندازی 126 بانک اطلاعات خودگردان نرم‌افزارهای علوم اسلامی
بیش از یکصد و 20 بانک اطلاعات خودگردان نرم افزارهای اسلامی در قاره آسیا راه‌اندازی می‌شود.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از مرکز خبر حوزه، محسن مس‌چی گفت: با مساعدت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تاکنون موفق به راه اندازی 126بانک اطلاعات خودگردان نرم افزارهای اسلامی در قاره آسیا شده ایم.
 مدیر امور بین‌الملل مرکز تحقیقات هدف از راه اندازی بانک های خودگردان نرم افزارهای اسلامی رساندن پیام اسلام به اقصی نقاط جهان با رویکرد شیعی عنوان کرد.
بر اساس گزارش نورسافت وی با بیان اینکه مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در تمام قاره‌های جهان دارای نمایندگی و بانک اطلاعات خودگردان می باشد، اظهار داشت: در قاره آسیا مرکز تحقیقات در 20 کشور کوچک و بزرگ دارای بانک خودگردان و یا نمایندگی فعال فروش می باشد.
 مدیر امور بین الملل مرکز تحقیقات افزود: ژاپن، امارات متحده عربی، چین، هندوستان، یمن، عربستان سعودی، اندونزی، بنگلادش، سریلانکا، سوریه، عراق، فیلیپین، کویت، قزاقستان، افغانستان و ... از جمله کشورهای دارای نمایندگی و یا بانک های اطلاعاتی خودگردان است.
******************************************************


پذیرش دانش‌پژوه در مرکز تخصصی کلام
مرکز تخصصی کلام جهت تکمیل ظرفیت دوره سطح 4 از طریق آزمون ورودی دانش‌پژوه می‌پذیرد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از مرکز خبر حوزه، اتمام سطح 3 تخصصی کلام، حداکثر سن 40 سال، قبولی در مصاحبه، و سابقه 3 سال درس خارج از شرایط پذیرش در این مرکز می‌باشد.
داوطلبان از 24 مرداد تا اول شهریور فرصت دارند با ارایه یک نسخه از پایان‌نامه‌ سطح 3، تصویر کارت ملی و تمام صفحات شناسنامه، دو قطعه عکس پشت‌نویسی شده، گواهی اتمام سطح 3 مرکز تخصصی کلام و برگه ارزیابی تحصیلی از طریق پایگاه اینترنتی
www.kalam-hawzahir  و یا www.kalamcenter.ir  جهت ثبت‌نام  اقدام کنند.
آزمون ورودی مرکز یادشده، روز شنبه 4 مهر از مباحث کلام، منطق، فلسفه، کلام جدید تاریخ فلسفه شامل کتب کشف‌المراد، شرح‌المقاصد، الجوهر‌النضید، نهایه‌الحکمه، الشواهد‌الربوبیه، علم و دین و تاریخ و فلسفه اسلامی برگزار خواهد شد.
علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر با تلفن 2922334،2914047 ،تلفکس 2914048 تماس بگیرند.
******************************************************

کتاب الطهاره علامه حبیب‌الله کاشانی رونمایی شد
مراسم رونمایی از کتاب « الطهاره»  از مجموعه وزین فقهی « منتقد المنافع » نوشته میرزا حبیب‌الله کاشانی با حضور حضرات آیات استادی، مومن صلواتی، علوی بروجردی و جمعی از اندیشمندان حوزه علمیه صبح امروز درسالن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از مرکز خبر حوزه، رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در این مراسم گفت: نام علامه میرزا حبیب‌الله شریف‌کاشانی در تاریخ فقه شیعه می‌درخشد و کتاب «منتقد‌المنافع» یکی از مجمومه آثار این فقیه بزرگ و عالم ارزشمند فقه شیعه است که مطالعه این آثار بسیار سودمند است.
وی افزود: واحد احیای آثار علمای اسلام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تاکنون 6 جلد از این کتاب  تحقیق و تنقیح شده است که با تکمیل شدن آن، جواهر دیگری در اختیار جامعه علمی، حوزوی  و اربابان علم و خرد قرار می‌گیرد.
معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی با اشاره به شخصیت برجسته این فقیه عالی مقام ادامه داد: این شخصیت را هنوز نشناختیم  و ابعاد مختلف شخصیت علامه درس آموز و قابل استفاده برای طلاب و فضلای حوزه است.
وی گفت: کتاب «الطهاره» در تدویب ابواب و نگارش فقه و روش پیگیری فقهی بسیار ویژه است و این کتاب داری روشی جدید در مباحث فقهی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین  مبلغی  نیازمندی حوزه به  شناخت مناهج فقهی را جدی دانست و گفت: امروز در حوزه نیازمند شناخت مناهج فقهی هستیم که در کتب بزرگان مورد اتباع و تحقیق قرار گرفته است، که اگر به بحث علمی و مبرهن تبدیل شود تحولی عظیم در عرصه فقاهت رخ میدهد و فقاهت ایده‌ال برای استعداد‌های حوزوی محقق می‌شود.
وی به ویژگی های این کتاب اشاره کرد و تصریح نمود: عبارات این کتاب بسیار شیرین تحریر و تقریر شده ومطالعه آن لذت بخش است و عبارات موجز و بدون حشو و زواید، عدم خشونت و صعوبت عبارت و حسن ترتیب مباحث و ورود و خروج منطقی از دیگر ویژگی‌های این کتاب است.
این استاد حوزه بیان داشت: اقوال علما و اجتهاد در اقوال فقها در این کتاب بسیار مورد توجه و تفتن بوده است درتمامی مسایل بصورت گزینشی و با رعایت ترتیب در اقوال و مباحث مطرح شده است.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین مبلغی گفت: علامه شریف کاشانی علی‌رغم  ایجاز گرایی در فقه در اقوال فقها درنگ بیشتری کرده و نظرات بسیار دقیقی ارائه داده است .
وی بیان داشت: این عالم ارزشمند ابتکار و نوآوری را با رعایت دقت و احتیاط ضابطه‌مند در کتاب خود همانند شیخ انصاری درآمیخته است.
******************************************************

رییس دانشگاه معارف قم: 
بیشترین خلأ را در حوزه تفسیر قرآن داریم

رییس دانشگاه معارف قم در نخستین جلسه دفاعیه پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته معارف با عنوان«نقش آموزه‌های قرآن کریم در تکوین انقلاب اسلامی» که با حضور جمعی از اساتید این دانشگاه برپا شد، گفت: امروز ما بیشترین خلأ را در حوزه تفسیر قرآن داریم و متأسفانه متخصصی که بتواند قرآن را متناسب با نیاز دانشگاه تفسیر کند، وجود ندارد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری ایسنا، در اولین جلسه دفاعیه پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته معارف اسلامی که با حضور حجت‌الاسلام لک‌زایی استاد راهنما، حجت الاسلام فاکر میبدی استاد مشاور و حجت الاسلام بهروز لک به عنوان استاد داور برپا شد، حجت الاسلام موسوی دانشجوی رشته معارف اسلامی در مقطع کارشناسی ارشد موفق به دفاع از پایان‌نامه خود شد.
در ابتدای جلسه حجت الاسلام کلانتری رئیس دانشگاه معارف اسلامی گفت: در دوره اول کارشناسی ارشد این دانشگاه نزدیک به 60 دانشجو تحصیل کرده‌اند که بخش عمده‌ای از پایان‌نامه‌های آن‌ها آماده است و امیدواریم تا پایان امسال از پایان نامه خود دفاع کنند و در سال آینده نوبت به ارائه رساله‌های دکترا برسد.
وی با بیان اینکه دانشگاه معارف گام اول را در تربیت استاد دروس معارف اسلامی برداشته است، اظهار کرد: یکی از دشوارترین دروس معارف که در دانشگاه‌ها تدریس می شود درس انقلاب اسلامی است، که در این زمینه نیاز جدی به اساتید صاحب‌نظر وجود دارد.
رییس دانشگاه معارف اسلامی قم با اشاره به موضوع اولین پایان نامه (مدرسی انقلاب اسلامی)، افزود: با توجه به توسعه‌ای که در این گرایش صورت گرفته است، در حال حاضر دو واحد آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی، دو واحد آشنایی با اندیشه سیاسی حضرت امام (ره) و دو واحد درس انقلاب به دانشجویان ارائه می‌شود.
به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها(مأوا)، حجت الاسلام لک زایی استاد راهنمای پایان نامه ضمن بیان این مطلب که باید بتوان گرایش تفسیر سیاسی قرآن را افزایش داد، گفت: از جمله بحثهایی که توجه ما را به خود جلب کرده است تأکید حضرت امام(ره) بر این نکته ظریف است که:«مقاصد قرآن باید مد نظر ما باشد» وقتی ما به بیانات حضرت امام(ره) به عنوان رهبر انقلاب نگاه می کنیم می بینیم دغدغه‌های حضرت امام مقاصد قرآن بوده است، لذا این پایان نامه به این دلیل اهمیت دارد که هم رساله اول است و هم به قرآن و انقلاب اسلامی پرداخته است.
وی افزود: ما البته در آغاز راه هستیم و امیدواریم سال‌های آینده با تولید ادبیات بومی و دینی در حوزه علوم انسانی به طور عام و خاص به آنچه که رسالت این دانشگاه است دست پیدا کنیم.
در این جلسه حجت الاسلام سید قربان موسوی درباره رسالت اصلی، فرضیه، چارچوب نظری و دستاوردهای محوری پایان نامه خود توضیحاتی اراده کرد.
وی موضوع پایان نامه‌اش را «نقش آموزه‌های قرآن کریم در تکوین انقلاب اسلامی»‌ بیان کرد و درباره علت اصلی انتخاب این موضوع گفت: یکی از دغدغه های اصلی من در دوران تحصیل دانشگاه، ارتباط اسلام و انقلاب اسلامی در ایجاد، استمرار و اهداف آن بود. البته با توجه به اینکه موضوع قرآنی و انقلابی است تا آنجا که توانستم از اندیشه‌های حضرت امام(ره) استفاده کردم.
وی افزود: معمولاً در تحلیلهای انقلاب اسلامی نظریاتی با رهیافت‌ها و نکات اقتصادی، سیاسی و روانشناسی گفته و مؤلفه‌های مذهبی کمرنگ جلوه داده می‌شد از این رو بود که تلاش کردم نقش مکتب انسان ساز اسلام را در این زمینه بیشتر واکاوی کنم.
این دانشجوی ارشد رشته معارف افزود: در این پایان نامه سعی شد نشان داده شود آنچه باعث به وجود آمدن این انقلاب شده و نظام سیاسی مستحکمی را مستقر کرده مکتب اهل بیت(ع)، معارف قرآن کریم و آموزه‌های عمیق و سترگ آن به عنوان پشتوانه های انقلاب است.
موسوی با بیان اینکه در پایان نامه به این سوال که آموزه‌های قرآن کریم چه نقشی در تکوین انقلاب اسلامی ایران داشته پرداخته شده است، گفت: این رساله در 4 فصل تدوین شده است. فصل اول کلیات و چارچوب نظری و سه فصل دیگر نقش آموزه‌های قرآنی در ترسیم جامعه مطلوب و بسیج عمومی مردم در متن انقلاب را مطرح می‌کند. با بررسی این سه مؤلفه به این فرضیه دست یافتیم که آموزه های قرآن در چارچوب مکتب اسلام به وسیله رهبری اسلامی از طریق مردم با آگاهی بخشی و بیداری امت اسلام در تکوین انقلاب اسلامی نقش اساسی داشته است.
وی در بخش دیگری از توضیحات خود به بیان دیدگاه‌های استاد مطهری و منوچهر محمدی پرداخت و گفت: علت اصلی این که انقلاب اسلامی ایران در جهان اسلام بی نظیر است، وجه اسلامی آن در مبارزه با بی عدالتی است، به خاطر این که اسلام در متن تعلیمات قرآنی خود بی عدالتی را نمی‌پذیرد و مردمی که علیه ظلم، استبداد، بی عدالتی و اختناق می جنگیدند تکیه شان بر اهرم دین بود. آنان با تکیه بر منطق قرآن و اسلام می گفتند باید با استبداد مخالفت کرد و این اندیشه اسلامی و قرآنی در لایه‌های انقلاب اسلامی از مردم تا رهبر وجود داشته، مؤلفه‌ای که محور اصلی تکوین انقلاب اسلامی بوده است.
در این جلسه حجت الاسلام بهروز لک استاد داور پایان نامه به نقد و بررسی موضوع و محتوای پایان نامه پرداخت و اظهار داشت: روزگاری در کشور ما افکار دانشمندان غربی محور بود اما در حال حاضر دوران بالندگی، نظریه پردازی و تولید علم مبتنی بر پایه های اسلامی و بومی آغاز شده است. از این رو ما باید در همه ابعاد سیاسی و اجتماعی قرآن را سرلوحه کار خود قرار دهیم چراکه قرآن چراغ راه جامعه اسلامی ماست.
وی افزود: این پایان نامه از نظر ارجاعات و تحلیل مطالب و سازماندهی آن‌ها بسیار عالی است، اما در طراحی مقدمه مسائل مطرح شده ارتباطی با پیشینه تحقیق نداشته و بسیار بدیهی و کلی است.
وی خاطر نشان کرد: هرچه فرضیه دقیق تر باشد امکان سنجش آن هم قوی تر است از این زاویه محتوای رساله مفصل و در برخی از مباحث نیاز به ذکر آن ها وجود نداشته است. حجت الاسلام فاکرمیبدی استاد مشاور این پایان نامه در جلسه دفاعیه با ذکر چند نقد کوتاه از رساله حجت الاسلام موسوی گفت: در این رساله دو زاویه جای تأمل دارد زاویه اول اینکه تقریباً در تمام فصل چهارم به بیان دیدگاه‌های حضرت امام (ره) پرداخته شده است که در حقیقت نقش آموزه‌های قرآنی از دیدگاه ایشان است و اصلاً سبقه قرآنی ندارد. از نکات مثبت رساله نیز می‌توان به استفاده از تفسیر المیزان و منابع متعدد و متنوع که بیش از 95 درصد از آن‌ها اصیل و معتبر هستند اشاره کرد از طرف دیگر انتخاب موضوع بسیار عالی است، چراکه برای نسل سوم انقلاب موضوعی به روز و مناسب است.
گفتنی است در پایان جلسه دفاعیه اولین پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه معارف از اساتید مشاور و راهنما تقدیر و تشکر شد.
******************************************************

مرکز فقه و علم و تکنولوژی در دانشگاه تکنولوژی مالزی تأسیس شد
مرکز فقه و علم و تکنولوژی در دانشگاه تکنولوژی مالزی تأسیس شده تا از تلاش‌های دولتی در تقویت اسلام در این کشور اسلامی حمایت کند.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، به نقل از روزنامه استار مالزی، دکتر زینی اجانگ نایب رئیس دانشگاه تکنولوژی مالزی اظهار داشت که مرکز فقه، علم و تکنولوژی در این دانشگاه با هدف پیشرو بودن در تحقیقات فقه اسلامی در چارچوب عرصه‌های علم و تکنولوژی و به منظور حل مشکلات پیش‌روی مسلمانان تشکیل شده است.
وی افزود: از آنجایی که تلاش‌های دولت باید براساس تحقیقات آکادمیک باشد این مرکز تأسیس شده که  در توسعه مسلمانان در کشور تأثیر بگذارد.
نایب رئیس این دانشگاه گفت: دانشگاه تکنولوژی مالزی امیدوار است که این مرکز به نهادی حرفه‌ای تبدیل شد تا کارشناسان علم و تکنولوژی را کارشناسان صنعت، سازمان‌های دولت و شورای فتوا در سطوح ملی و بین‌المللی مرتبط کند.
زینی اجانگ همچنین اضافه کرد که این مرکز می‌تواند توصیه‌ها و مشاوره‌هایی درباره فقه ارائه داده و به نهادهای دولتی و خصوصی کمک کند تا توسعه یافته و اطلاعات ارائه شده به هنگام نیاز استفاده کنند. نتایج تحقیقات به صورت آنلاین و یا مکتوب در نشریات آکادمیک منتشر می‌شود تا کار را برای آنها که به دنبال اطلاعات هستند تسهیل کند.
این مرکز همچنین تشکیل همایش‌ها و کارگاه های مختلفی را مد نظر دارد.
زینی تصریح کرد که مرکز فقه و علم و تکنولوژی در دانشگاه تکنولوژی مالزی در مطالعات اسلامی در فقه نیز در کنار توسعه علم و تکنولوژی سهیم خواهد بود. این دانشگاه علمکرد خود را به‌عنوان یک نهاد تحقیقاتی توسعه می‌دهد تا شورای فتوا بتواند به‌سادگی موضوعات کنونی علم و تکنولوژی را در فقه اسلامی بررسی کند.
******************************************************

عضوهیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز:
نظام تربیتی دانشگاه‌ها باید دردانشجویان شیدایی ایجاد کند/
درتدوین نظام تربیتی دانشگاه‌ها ازآموزه‌های دینی الهام گرفته شود
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، گفت: خداوند وقتی می‌خواهد سر صحبت را با ما باز کند با «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز می‌کند، آیه ای که با واژه‌هایش انسان را به شیدایی می‌رساند، در نظام تربیتی دانشگاه‌ها هم استاد باید این حالت شیدایی را در دانشجویان ایجاد کند.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری ایسنا، دکتر تابعی در ادامه با بیان اینکه هدف نهایی انبیا و اسلام از آدم تا خاتم، رساندن انسان به مقام قرب الهی است، اظهار داشت: بسیاری از مفاهیم قرآن، ادعیه ائمه و بیانات معصومین(ع) مجموعه‌ای از نظام تربیتی است که در صورت استخراج و به‌کارگیری، می‌تواند در گره‌گشایی بسیاری از مشکلات اخلاقی جامعه موثر واقع شود.
وی که پیشتر الهام گرفتن از مفاهیم و آموزه‌های دینی در تدوین نظام تربیتی را در جلسات هم‌اندیشی اساتید طرح کرده است، اظهار داشت: در آیات قرآن با بسیاری از صفات خداوندی از جمله رحمان، رحیم، کریم، ستار و غیره آشنا می‌شویم که اگر اساتید دانشگاه‌های ما بتوانند از اسما و صفات خداوندی الگو‌برداری و بر محور آیات، ادعیه، مناجات نامه‌ها و زیارت‌ها حرکت کنند، ذهن مخاطبان را به آستانه الهی باز و از افتادن در ورطه غربی‌گری نجات می‌دهند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا دانشگاه‌های ما نتوانسته‌اند نظام تربیتی مبتنی بر آموزه‌های دینی را شکل دهند، اظهار کرد: از زمانی که امیرکبیر و رضاخان بنای دارالفنون و دانشگاه را در این کشور گذاشتند مبنا و ریشه‌ها بر اساس رنسانس غربی بود که کنه عقیده‌اش کنار گذاشتن خداوند از معادلات زندگی بود.
تابعی افزود: منابع تدریس شده در دانشگاه‌ها ناخودآگاه در صدد القای این مفهوم در ذهن دانشجویان است که علم و دین ارتباط چندانی با هم ندارند و در بهترین حالت در عرض هم هستند.
وی در ادامه در گفت‌و‌گو با ماوا به اظهار نظر برخی از اندیشمندان غربی در تقابل با اندیشه‌های سکولار پرداخت و گفت: انشتین عرفان را شاه‌فنر تحقیقات علمی می داند و معتقد است اگر عرفان نباشد علوم از معنا و مفهوم می‌افتد.او می گوید تمام امور دینی حساب و کتاب دارد و هیچ چیز تصادفی در لایه‌های جهان وجود ندارد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به ظرفیت‌های پیدا و پنهان معارف دینی در آشتی عرصه علم و ایمان، اظهار داشت: متاسفانه ما در این سال‌ها نتوانسته‌ایم از قرآن به عنوان یک زیربنا و اصل برای سامان دادن به این شکاف بزرگ استفاده کنیم، همچنان که آیت الله جوادی آملی می فرماید قرآن در حوزه‌ها هم مهجور است و برخوردها عمدتاً سطحی و صوری است.
******************************************************

فصلنامه «فلسفه تاملی» منتشر شد
شماره جدید فصلنامه «فلسفه تأملی» توسط انتشارات دانشگاه ایالتی پن منتشر شد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، فصلنامه «فلسفه تاملی» به چاپ مقالات نظام‌مند و تفسیری درباره سوالات بنیادی و اساسی می‌پردازد. اندیشمندان و صاحب‌نظران در این نشریه به تعاملات سازنده بین فلسفه قاره‌ای و فلسفه آمریکایی می‌پردازد.
این نشریه ایده‌های جدید و آثار ارزنده‌ای که در خصوص آراء و اندیشه‌های فیلسوفان گذشته صورت گرفته را مورد توجه و اهتمام قرار می‌دهد.
نشریه همچنین تصویری از مباحثات مطرح در هنر، مذهب و ادبیات که ماهیتی فلسفی دارند را ترسیم می‌کند.
این نشریه مشتمل بر تحلیل، نقد و بررسی کتاب و اخبار و گزارش از سایر نقاط جهان است.
این نشریه به صورت مکرر از سال 2000 میلادی هر سه ماه یکبار به چاپ رسیده است. نشریه توسط دانشگاه ایالتی پن، چاپ و توسط دانشگاه جان هاپکینز توزیع می‌گردد.
«جراحت‌های خود: تجربه، جهان، تصویر و هویت» اثر ماریانا ارتگا، «عدالت، نسبیت گرایی و دموکراس» اثر مایکل سولیوان، «هنجاری بودن دموکراسی» اثر نوئل مک‌کافی از جمله مقالات این شماره از نشریه هستند.
«جنگ و دموکراسی مشورتی» اثر ویلیام لویس، «عشق هولناک امید» اثر جان استوهر، «آگاهی کاذب و بی‌طرفی اخلاقی در کانزاس» اثر سینیا ویلت، «افشای فضای دموکراتیک» اثر چارلز اسکات از دیگر موضوعاتی هستند که در این شماره از نشریه به چاپ رسیده است.
******************************************************

کتاب «گفت‌وگو با فیلسوفان تحلیلی» بررسی می‌شود
کتاب «گفت‌وگو با فیلسوفان تحلیلی» ویراسته اندرو پایل با ترجمه حسین کاجی با حضور مترجم اثر، امیر احسان کرباسی زاده و حسین شیخ رضایی عصر امروز در مرکز فرهنگی شهر کتاب بررسی می‌شود.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، کتاب شامل 20 گفتگو است که طی سال‌های 1987 تا 1996 توسط نشریه «کوگیتو»  نشریه گروه فلسفه دانشگاه بریستول، به چاپ رسیده و «اندرو پایل« آنها را ویرایش کرده است.
ویژگی این گفتگوها در این است که هم فیلسوفان و هم غیر فیلسوفان می‌توانند آن را مطالعه نموده و دریافتی از آن داشته باشند. در واقع این ویژگی مبتنی بر هدف اساسی نشریه «کوگیتو» است که ترویج مباحث و مضامین فلسفی به خوانندگان غیرحرفه‌ای و دانشجویان فلسفه را دنبال می‌کند.
این کتاب به گفتگو با 20 نفر ازمهم‌ترین چهره‌های (انگلیسی – امریکایی)  فلسفه تحلیلی در ربع قرن آخر قرن بیستم می‌پردازد که عبارتند از: «کواین»، «دن دنت»، «نانسی کارترایت»، «مارتا نوسبام»، «السدیر مک اینتایر»، «مایکل دامت»، «مری وارنوک»، «راجر اسکروتون»، «پیتر استراسون»، «هیلری پاتنم»، «اشتفان کورنر»، «ریچارد داوکینز»، «هیو ملور»، «ریچارد سورابجی»، «دیوید گوتیه»، «برنارد ویلیامز»، «آدام مورتون»، «درک پارفیت»، «جان کاتینگام» و «جین همپتون».
این نشست امروز سه‌شنبه سی‌ام تیرماه از ساعت 17 در مرکز فرهنگی شهر کتاب به نشانی خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچه سوم برگزار می‌شود. 
******************************************************

موسوعه الکلمات الرسول الاعظم(ص)؛ مرجعی ماندگار از احادیث نبوی
کتاب «موسوعه الکلمات الرسول الاعظم(ص) «دایره المعارفی موضوعی است که دربردارنده تمام سخنانی است که در متون معتبر شیعی از پیامبر اسلام(ص) آمده‌اند. این کتاب در 14 جلد به همت پژوهشکده باقرالعلوم وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی منتشر شده است.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، منابعی که برای گردآوری کتاب موسوعه الکلمات الرسول الاعظم به عنوان مجموعه‌ای از 15 هزار حدیث پبامبر مورد استفاده قرار گرفته منابع حدیث شیعه 12 امامی است و منابع دیگر فرقه‌های شیعه بوده است.
دکتر حسین قشقایی رئیس پژوهشکده باقرالعلوم در مورد علل تدوین کتاب «موسوعه الکلمات الرسول الاعظم(ص) «اظهار داشته است: یکی از اشکالات وارد شده به شیعه این بود که بیشتر از امامان نقل می‌کند و کمتر به ساحت مقدس پیامبر اعظم توجه دارد به طوری‌که گفته می‌شد دین را از پیامبر اخذ نمی‌کنند بلکه از امامان شیعه اخذ می‌کنند.
قشقایی افزوده است: دیگر اینکه معارفی که اهل بیت پیامبر و امامان شیعه ارائه می‌دهند همه مستند است به آنچه که از پیامبر دریافت کرده‌اند و نکته دیگر این بود که جمع‌آوری و گردآوری مجموعه‌ای از سخنان پیامبر در کتاب‌های خاص برای مخاطب جذابیت ویژه‌ای دارد که منجر به تدوین این کتاب شد.
مخاطب با مطالعه این کتاب درمی‌یابد آنچه امامان شیعه عرضه کرده‌اند، همانی بود که پیامبر فرموده است.
حدود 8 تا 10 سال است بر روی این کتاب کار می‌شود و 6 سال نهایی آن را تلاش پژوهشکده باقرالعلوم (ع) بوده است که چهارده جلد کنونی این کتاب از سوی انتشارات امیرکبیر چاپ شده است و حدود 8 نفر در قسمت‌های مختلف آن کار کرده‌اند.
از جمله ویژگی‌های این اثر خودداری از آوردن احادیث یک یا دو کلمه ای؛ ذکر منابع به ترتیب زمان نگارش، نقل احادیث در نخستین منبع با ذکر برخی اختلافات در منابع دیگر و استخراج احادیث از منابع شیعی تا قرن 12 است.
جلد اول و دوم کتاب قرآن، جلد سوم کتاب النبی(ص)، جلد چهارم و پنجم کتاب الامام علی(ع) و فاطمه(س)، جلد ششم کتاب الحسین و اهل البیت(ع)، جلد هفتم کتاب الائمه(ع)، جلد کتاب الأدعیه، جلد نهم کتاب مناظرات پیامبر با دیگران، جلد دهم الخطب، کتاب الغزوات، کتاب القدسی، جلدا یازدهم و دوازدهم کتاب الاحکام، جلد سیزدهم و چهاردهم کتاب القصار نام دارند که به ترتیب موضوع‌بندی این کتاب محسوب می‌شوند که پس از راهنمایی‌های آیت الله جوادی‌آملی تقسیم‌بندی شده‌اند. همچنین مقدمه این کتاب به قلم آیت الله جوادی آملی نوشته شده است.
پژوهشکده باقرالعلوم همچنین قصد دارد جلد پانزدهم را به نمایه‌ای از این کتاب اختصاص دهد.
******************************************************

ساختار ضعیف علوم انسانی بحران فرهنگی ایجاد می‌کند
استاد دانشگاه مفید قم گفت: علوم انسانی جزو ضعیف‌ترین رشته‌های تحصیلی ماست که همین ضعف به دانشگاه‌ها و حوزه‌های آکادمیک ما نیز کشیده می‌شود. وقتی علوم تجربی مبنای محکمی نداشته باشد ساختار علم در جامعه ما با بحران مواجه می‌شود.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، محمد تقی چاوشی در پاسخ به این سؤال که چه پیش‌شرط‌هایی باید وجود داشته باشند که ما در عرصه علوم انسانی دارای نظریه‌پردازان قوی باشیم؟ گفت: واژهcrisis که به معنای بحران است یک واژه یونانی است و در اصل به معنای جداکردن به کار رفته است. وقتی چیزی را از چیز دیگری جدا می‌کنیم و دو امر را از هم تفکیک می‌کنیم خروج از تعادل رخ می‌دهد.
این استاد دانشگاه مفید قم تصریح کرد: از نظر هوسرل ما یک بحران نداریم بلکه با سه لایه از بحران سروکار داریم. بحران در سطح علم، بحران در سطح فلسفه و بحران در ساحت فرهنگ که از نظر هوسرل ریشه‌ای‌ترین ریشه بحران در همین لایه سوم و زیرین به وقوع می‌پیوندد. نخستین بحران در ساحت علوم صورت می‌پذیرد یعنی جدایی علوم انسانی از علوم تجربی، امروزه این جدایی پذیرفته شده اما تا اواخر قرن نوزدهم از آن خبری نبود.
وی افزود: در آثار هردر در اوایل قرن نوزدهم تلاش می‌شود برای جدایی علوم تجربی از علوم انسانی. در ایده‌آلیسم آلمان از این دسته علوم یعنی علوم انسانی به علوم روحی یعنی اسپریچوال یاد می‌شود و این اصطلاح در کارهای هگل نیز قابل مشاهده است. اما دقیقاً این دیلتای است که شروع به طرح این جدایی می‌کند. در نزاع داغ پوزیتویست‌ها و ایده‌آلیست‌ها که در پایان قرن نوزدهم شکل گرفت دیلتای از جمله کسانی بود که بر خلاف نئوکانتی‌ها که به کانت رجعت کردند و نیز بر خلاف پوزیتویست‌ها که ایده‌آلیست را منکر شدند طرحی نو در انداخت.
این استاد فلسفه اظهار داشت: از نظر دیلتای در ساحت علوم تجربی حق با پوزیتویست‌هاست و اما در ساحت علوم روحی وضع به گونه‌ای دیگر است. علوم انسانی و علوم تجربی دو خط موازیند که ربطی به هم ندارند نه در روش و نه در غایت و در فکت‌ها. روش علوم انسانی درون فهمی یا درایت است بر خلاف علوم تجربی که روشی تبیینی دارند. این نظری بود که دیلتای در کتاب «مقدمه بر دانش انسانی» به آن اشاره کرد.
وی افزود: هوسرل تفکیک میان علوم تجربی و علوم انسانی را یکی از خاستگاه‌های بحران می‌دانست. او معتقد بود که علوم در هر دو صورت در هم تأثیر دارند. علوم تجربی دنبال ابژکتیویته هستند و اما علوم روحانی سوبژکتیویته را رقم می‌زنند. هوسرل معتقد بود این تقسیمات صوری در علوم تجربی اکسترنال است و در علوم روحی اینترنال. در هر حال تفکیک این دو ساحت تفکیک علوم تجربی از علوم انسانی باعث بحران در سطح علم خواهد شد.
این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: از همین رو تا پیوند میان علوم انسانی و علوم تجربی روشن نشود و نتوانیم نسبتی میان این دو دانش برقرارسازیم که از نظر بنده مبنای تفکرتجربی ریشه درعلوم انسانی دارد نمی‌توانیم از بحران خارج شویم و به دیدگاهی نسبتاً متقن در علوم انسانی و حتی درعلوم تجربی نایل آییم.
چاوشی در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان گفت که در موقعیت کنونی ما در عرصه علوم انسانی نظریه‌پردازی جدی نداریم؟ گفت: بله قطعاً چنین است. ما در علوم تجربی هم فاقد نظریه‌پرداز جدی هستیم به همین جهت که علوم تجربی در جامعه ما مبتنی بر علوم انسانی دقیق نیست. شما روش آموزش علوم انسانی در دبیرستان‌های ما را نگاه کنید. علوم انسانی جزو ضعیف‌ترین رشته‌های تحصیلی ماست که همین ضعف به دانشگاه‌ها و حوزه‌های آکادمیک ما نیز کشیده می‌شود. وقتی علوم تجربی مبنای محکمی نداشته باشد ساختار علم در جامعه ما با بحران مواجه می‌شود چنانچه چنین است.
چاوشی در پاسخ به این سؤال که آینده نظریه‌پردازی در علوم انسانی در ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت:با توجه به پاسخی که به سؤال دوم دادم اگر نخبگان جامعه و اهل دانش توجهی به وضع اسفبار علوم انسانی نداشته باشند و فکری به حال آن نکنند جامعه همانطور که فعلاً نیز چنین است در فقدان یک بنیاد علمی غوطه‌ور خواهد شد و هیچ امیدی به رهایی از این وضعیت نمی‌رود.
******************************************************

تفکر فلسفی وحدتی در عین کثرت در جامعه ایجاد می‌کند
دکتر انشاءالله رحمتی گفت: تنها حکمی که می‌توان به داوری آن گردن نهاد و حتی می‌تواند به نوعی موجبات وحدت و همگرایی را در جامعه ایجاد کند تفکر عقل‌مدار یا همان تفکر فلسفی است.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از خبرگزاری مهر، دکتر انشاء الله رحمتی در پاسخ به این سؤال که فلسفه هم‌اکنون چه نقشی در افزایش تفکر انتقادی در جامعه بشری برعهده دارد؟ گفت: به نظرم وقتی ما بخواهیم تفکر انتقادی را به شکل نظام‌مند و عمیق دنبال کنیم ناگزیر، باید فلسفه را وارد این تفکر بکنیم.
وی افزود: وقتی که انتقادها در مرحله‌ای سطحی و عامیانه هستند ممکن است نیازی به فلسفه احساس نشود ولی وقتی که می‌خواهیم خود نقدها را به تعبیری عیاری کنیم ( اشاره به این مصرع از حافظ که نقدها را بود آیا عیاری گیرند) وقتی که می‌خواهیم نقدها را بسنجیم و در مورد خود نقدها داوری کنیم بدیهی است که این نقدها به فلسفه نیاز دارند.
این استاد فلسفه تصریح کرد: برای فهم اینکه خود تخصص‌ها تا چه حد قابل اعتماد و اعتنا هستند و چه حجیتی می‌توانند برای فهم بشری داشته باشند به‌ناگزیر باید به یک نوع تأمل انتقادی درباره آنها دست زد و این تأمل انتقادی که در یک سطح عمیق‌تر انجام می‌گیرد قطعاً ما را به وادی فلسفه می‌کشاند.
وی افزود: برای آنکه این مطلب را روشن کنم مثالی عرض کنم. امروزه معمولاً در بحث از انتقادهایی که در حوزه های مختلف مطرح می‌شوند همه تأکید دارند که باید نقدهای ما علمی باشند که به طور یقین منظور از علمی بودن هم علوم تجربی بودن است. ولی اینکه خود علمی بودن چرا چنین اعتباری دارد و آیا شایسته این همه اعتبار هست باید در دانش‌هایی چون فلسفه علوم طبیعی و یا فلسفه علوم انسانی مورد بررسی قرار بگیرد.
این محقق و پژوهشگر اظهار داشت: نمی‌توان نقد را به معنای دقیق و عمیق کلمه بدون مدد گرفتن از فلسفه دنبال کرد. البته در حوزه‌هایی که به یک معنا حوزه کاری خود فلسفه است مثل اخلاق و مابعدالطبیعه، بدیهی است که در اینجا فلسفه میدان‌دار هرگونه تفکر انتقادی است. از سوی دیگر ظاهراً بیشترین نیاز بشر به تفکر انتقادی در همین عرصه‌هاست.
رحمتی در پاسخ به این سؤال که آیا نقش سیاسی و اجتماعی و فرهنگی فیلسوفان در جهان جدید نسبت به نقش فیلسوفان پیشامدرن افزایش یافته است؟ گفت: پاسخ دادن به این سؤال کار دشواری است ولی اجمالاً می‌توان گفت که در گذشته به خاطر ویژگی جامع‌نگرانه فیلسوفان، نقش سیاسی و اجتماعی فلسفه پررنگ‌تر بوده است. بدین معنا که غالب فیلسوفان به خاطر اینکه هدف خویش را تسلط و تضلع در شاخه‌های مختلف تفکر قرار می‌داده‌اند. بنابراین تفکر سیاسی و اجتماعی در نظام فکری آنها حضور داشته است.
وی افزود: چون فیلسوفان جهان قدیم می‌خواسته‌اند یک منظومه فکری درست بکنند بنابراین سعی داشته‌اند که ابعاد سیاسی و اجتماعی تفکرشان را نیز با دیگر اجزای نظام فکری‌شان هماهنگ کنند، ولی امروزه با توجه به تخصصی‌شدن رشته‌های مختلف فلسفه می‌توان گفت بعضی از فیلسوفان به اقتضای تخصصشان که مثلاً فلسفه سیاست یا فلسفه فرهنگ است به این بعد سیاسی و اجتماعی توجه دارند. ولی ممکن است دیگرفیلسوفانی که به رشته‌های دیگر فلسفه عنایت دارند کمتر احساس نیاز به ورود در عرصه تفکر سیاسی و اجتماعی داشته باشند.
این محقق حوزه فلسفه خاطر نشان کرد: می‌توان گفت عموم فیلسوفان قدیم به تفکر سیاسی و اجتماعی ولی البته در شکل کلان و عام آن اهتمام داشته‌اند حال آنکه در میان فیلسوفان جدید گروهی از آنها به این مبحث ولی به شکل تخصصی‌تر و جزیی‌تر اهتمام می‌ورزند.
رحمتی در پاسخ به این سؤال که جامعه ما هم‌اکنون تا چه اندازه به تفکر فلسفی نیاز دارد؟ گفت: به نظرم جامعه ما امروز بیش از هر زمانی در دوران‌های گذشته به تفکر فلسفی نیاز دارد. مدتاً نیاز به فلسفه در جایی است که انسان داوری هیچ مرجع دیگری غیر از عقل را نمی‌پذیرد. برای مثال جامعه‌ای که سنت‌محور است کمتر به فلسفه احساس نیاز می‌کند.
وی افزود: در جامعه‌ای که یک تفسیر ظاهری و واهمی از دین حاکم است چنین نیازی کمتر احساس می‌شود ولی در جامعه ما که هم درگیر نزاع سنت و مدرنیسم است و هم از سوی دیگر تفسیر ظاهری از دین تنها تفسیر غالب نیست و می‌توان گفت ما با نوعی تنوع و تکثر در فهم‌ها مواجه هستیم به فلسفه بسیار نیاز داریم.
رحمتی در پایان یادآور شد: تنها حکمی که می‌توان به داوری آن گردن نهاد و حتی می‌تواند به نوعی موجبات وحدت و همگرایی را در جامعه ایجاد کند تفکر عقل‌مدار یا همان تفکر فلسفی است.

آخرین ویرایش۰۳ تیر ۱۳۹۴

نظر شما :