ارزیابی آسیب‌شناسانه فناوری نرم در اولویت علوم انسانی قرار دارد

دکتر محمدجواد هراتی در جمع هیات رئیسه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به نگاه آسیب شناسانه به فعالیت پژوهشگاه های علوم انسانی در کشور گفت: در ایران پس از انقلاب اسلامی برای تحقق «تحول در علوم انسانی» و به منظور فهم بهتر واقعیت‌های انسانی و اجتماعی جامعه، مراکز فرهنگی، آموزشی، پژوهشی، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری تاسیس شده است که در نگاه عقلانیت فعال، این دسته از برساخته‌های بشری که کار تسهیل در دستیابی به اهداف معرفتی و علمی را انجام می‌دهند، فناوری نرم یا فناوری انسانی نامیده می‌شوند.

وی تصریح کرد: فناوری نرم همانند فناروی سخت، برای دستیابی به راه حل رفع مشکلات، ارزیابی و اصلاح صورت می‌پذیرد. بدین ترتیب مسیر بهینه‌سازی فناوری نرم، ارزیابی آسیب‌شناسانه و اصلاح آن و ارزیابی آسیب‌شناسانه فناوری نرم در اولویت علوم انسانی قرار دارد.

وی افزود: در بیانیه گام دوم انقلاب نیز به موضوع ارزیابی و آسیب‌شناسی و استفاده از تجربیات گذشته اشاره شده و عرصه فناوری نرم نیز از این مطلب مستثنی نیست. بنابراین نگاه آسیب شناسانه گام اول در عرصه تحول علوم انسانی باید مد نظر قرار گیرد.

هراتی تاکید کرد: یکی مشکلات این حوزه نداشتن رویکرد‌محوری مراکزی است که در زمینه تحول علوم انسانی فعالیت می‌کنند و به تعبیر برخی از اساتید نداشتن مرامنامه‌ای است که موضوع آنها درباره تحول در علوم انسانی مشخص کند.

وی ادامه داد: اگر مراکز علمی شیوه‌نامه‌ای داشته باشند و برخی مراکز به عنوان نقطه کانونی عمل کنند و برای دیگر محققان در حکم یک دستگاه معرفت‌شناسی و پارادایمی عمل کند و سایر دستگاه‌ها نقش مکمل و منتقد داشته باشند، مسیر بهتری بار تحول ایجاد خواهد شد. متاسفانه وقتی مراکز پژوهشی و آموزشی در ایران را بررسی می‌کنیم دقیقاْ نمی دانیم که این مراکز مهد کدام اندیشه و برنامه پژوهشی فراگیر و بلند مدت است.

قائم‌مقام وزیر علوم در امور علوم انسانی بیان داشت: در واقع اگر نگاهی به فعالیت برخی از پژوهشگاه‌های علوم انسانی وابسته به وزارت علوم نگاهی بیاندازیم فهم اینکه با چه رویکردی مشغول فعالیت هستند، کاری مشکل است و جامعه علمی نیز نمی تواند تشخیص دهد که رویکرد محوری این مراکز چیست و مهم تر اینکه پژوهشگاه‌ها نیز با یکدیگر تعامل کمتری دارند و هریک برای خود مسیری جداگانه را طی می‌‌کنند.

رئیس مرکز قرآنی و علوم انسانی کشور افزود: برای رفع چنین مشکلی ضرورت دارد هر یک از پژوهشگاه‌ها و مراکز آموزشی علوم انسانی پس از بحث و بررسی درباره رویکردهای درون سازمانی خود و سنجش قابلیت‌های اعضای هیئت علمی، رویکرد محوری خود را برگزینند و آن را محور فعالیتهای پژوهشی و آموزشی خودشان قرار دهند. بدین ترتیب نقشه راه آن مرکز مشخص می شود و این موضوع برای تبدیل شدن به قطب علمی آن مرکز نیز کمک خواهد کرد.

دکتر هراتی اظهار داشت: ارزیابی و آسیب‌شناسی از فناوری نرم، رویکرد جدیدی را پیش روی علوم انسانی قرار می‌دهد و گام موثری در اصلاح این حوزه در جهت تحول در علوم انسانی خواهد بود.

منبع: روابط عمومی وزارت علوم