حریم روابط دوستان در زندگی متاهلی کجاست؟

حجت الاسلام دکتر محمد زارعی عضو هیات علمی گروه خانواده پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، در رابطه با دوستی‌های خانوادگی در دوران متاهلی، عنوان کرد: انسان موجودی اجتماعی است و بنابر داده‌های سازمان بهداشت جهانی، انسان از چهار بُعد زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی تشکیل شده است.

این کارشناس خانواده با اشاره به اینکه باید به بعد اجتماعی انسان پرداخته شود، اظهار کرد: انسان نیاز دارد که با دیگران ارتباط برقرار کند و اگر از ارتباطات اجتماعی فاصله بگیرد آسیب می‌بیند.

وی ادامه داد: در منابع دینی روایتی از امام کاظم (ع) و امام رضا (ع) نقل شده است که زندگی را چهار بخش کنید و یه بخش آن را به معاشرت الاخوان یعنی معاشرت‌های اجتماعی با افرادی که شما را به یاد خدا می‌اندازند قرار بدهید.

استادیار گروه پژوهشی خانواده با تاکید بر لزوم روابط سالم با انسان‌های سالم گفت: ما نیاز به ارتباطات اجتماعی داریم، برخی از روانشناسان مانند آلفرد ادلر به قدری رابطه اجتماعی را مهم می‌دانند که بیان می‌کنند هدف از روانشناسی فردی این است که افراد به علقه اجتماعی دست پیدا کنند و رابطه اجتماعی خوبی برقرار ‌کنند تا به یک رشد یافتگی دست یابند.

حجت الاسلام زارعی افزود: بر اساس نظریه اریکسون، زمانی که فرد به سن جوانی می‌رسد مهم‌ترین ویژگی روانشناختی آن صمیمیت است و این صمیمیت را با اشتراک گذاشتن با یک فرد دیگر می‌تواند تامین کند و این نیاز را برآورده کند.

کارشناس خانواده با بیان اینکه با ازدواج افراد یک سیستم جدید به نام خانواده شکل می‌گیرد که باید همانند یک کارخانه پیچ و مهره‌هایش در سر جای خودش باشد، گفت: یکی از ویژگی‌های این کارخانه مرزهای آن است؛ یعنی ورودی‌هایی که از آن مواد اولیه وارد می‌شوند.

حجت الاسلام زارعی ادامه داد: اگر در خانواده ارتباطات نامعقول وجود داشته باشد خانواده آسیب می‌بیند؛ اما اگر این ارتباطات صحیح باشد باعث رشد خانواده می‌شود و خانواده را به سامان می‌رساند.

وی اظهار کرد: در زندگی متاهلی باید توجه کنیم ورودی‌های سیستم خانواده بسته باشد و افراد با یک شناخت و پالایش درست وارد این سیستم شوند و اجازه نداریم در زمان متاهلی هر کسی را وارد خانواده کنیم؛ مثلا مرد حق ندارد کسی را وارد این رابطه کند که چشم ناپاکی دارد و یا خانم، دوستی را وارد کند که چشم داشتی به همسرش دارد.

دکتر زارعی اضافه کرد: در جلسات مشاوره با زوجین زیادی مواجه هستیم که مرزهای ارتباط دوستی را به خوبی نگه نداشتند و باعث آسیب به خانواده شدند.
وی با تاکید بر مرز نگهداری در زندگی متاهلی گفت: علاوه بر انتخاب افراد درست و سالم، باید در رفت و آمدها نیز کمیت را رعایت کنیم. مثلا اگر دوست صمیمی خوبی هم داریم نباید دائماً در حال رفت آمد باشیم و هر شب ما خانه آن‌ها یا آن‌ها خانه ما باشند.

حریم روابط دوستانه در زندگی متأهلی

حجت الاسلام زارعی با بیان اینکه در روابط دوستانه باید کمیت روابط، فاصله زمانی، نوع رفت و آمدها و... تنظیم شود؛ زیرا دیدارهای فراوان نیز می تواند چالش‌هایی را ایجاد کند، تصریح کرد: وقتی دیدارها زیاد شود زن و شوهر احساس می‌کنند که همسرشان وقت بیشتری که باید برای داخل سیستم خانواده بگذارد برای بیرون از سیستم می گذارد، بسیاری از زوج‌های مراجعه کننده گله‌مند هستند که وقت خصوصی برای خودمان نداریم و همسرم همیشه می‌خواهد با دوستان و یا خانواده‌اش به سفر یا بیرون برویم.

کارشناس خانواده ادامه داد: لزومی به ایجاد رابطه انحصاری با یک دوست نیست و می‌توان دوستان متعدد و در عین حال روابط کم عمقی داشته باشیم؛ مثلا با چهار خانواده رابطه خانوادگی داریم و هر هفته‌ به منزل یک خانواده می‌رویم.

حضور دوستان مجرد در زندگی مشترک

وی در رابطه با ورود مجردها به خانواده متاهلی عنوان کرد: برخی تصور می‌کنند که همسرشان بعد از ازدواج باید با همه دوستان متاهل و مجردش قطع رابطه کند در حالی که این درست نیست.

حجت الاسلام زارعی ادامه داد: ازدواج جمع بین تعلق و تفرد است و افراد باید بخشی از زمان خود را برای رابطه با همسر و بخشی را برای وقت خصوصی خود بگذارند که در این زمان تفریحات سالم انجام دهند یا با دوستانش وقت بگذراند که امر نیز باید با همفکری و مشورت همسر باشد.

وی با اشاره به اینکه خانواده به این معنا نیست که همه روابط باید خانوادگی باشد، اضافه کرد: اصل روابط خانوادگی است، اما همه چیز تعلق نیست. خانواده‌هایی که زن و شوهر وابستگی زیادی به یکدیگر دارند آسیب بیشتری می‌بینند.

این کارشناس خانواده بیان کرد: رفت و آمد فرد مجرد با یک متاهل را توصیه نمی‌کنیم و این رابطه باید به حداقل برسد؛ زیرا می‌تواند زمینه ساز مشکلاتی شود به همین خاطر باید به صورت محدود باشد و جنبه‌های اخلاقی آن رعایت شود.

حجت الاسلام زارعی اظهار کرد: خانواده و رابطه همسران با یکدیگر جنبه کنترلی ندارد که بخواهیم یکدیگر را کنترل کنیم بلکه باید در یک فضای دوستانه و خانوادگی زوجین در رابطه با دغدغه های زندگی شان گفت‌وگو کنند، برای مثال اگر یکی از زوجین از وقت گذرانی زیاد همسرش با دوستانش ناراضی است باید در یک فرصت مناسب به صورت معقول، منطقی و دور از هیجان، نگرانی هایش را بازگو کند.

وی تاکید کرد: بیشتر افرادی که در بافت خانواده به روابط دوستانه پناه می برند به خاطر این است که در خانواده آرامش ندارند؛ اگر زوجین در خانواده روابط صمیمی داشته باشند به مرور خواهند دید که به روابط افراطی دوستانه کشیده نمی‌شوند و زوجین ترجیح می دهند که وقت شان را با خانواده بگذرانند.

این کارشناس خانواده یاد آور شد: اگر صحبت منطقی و گرمتر کردن محیط خانواده اثرگذار نبود می توانیم از فرد بزرگ تر، مورد اعتماد هر دو طرف یا روانشناس کمک بگیریم تا روابط دچار چالش نشود.