نشست علمی بین المللی علوم اجتماعیِ اسلامی برگزار شد
به گزارش خبرنگار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از قم؛ صبح شنبه ۲۲ دی ماه ۱۴۰۳ نشست علمی بین المللی علوم اجتماعیِ اسلامی؛ کلید حل چالش های انقلاب اسلامی با مدرنیته با سخنان پروفسور حسن قصیر از آمریکا در محل پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد که در ابتدای جلسه معرفی پژوهشگاه توسط دکتر حسینی معاون پژوهشی و عضو گروه اقتصاد پژوهشگاه پیرامون فعالیتهای پژوهشی صورت گرفت.
در ادامه دکتر قصیر به عنوان مقدمه دو مکتب اصلاحی را معرفی کرد و گفت: اولین مکتب مربوط به اصلاحات دینی و دومی اصلاح روش شناسی است که من به دنبال روش شناسی هستم و معتقدم اصلاح روش شناسی ما را از یافتن مخارج که در کتاب ها بدنبال خروجی های جدید هستند بی نیاز میکند.
پژوهشگر دانشگاه کالیفرنیا در ادامه افزود: مسأله دوم رابطه علم و عمل است که این دو با هم متفاوت است و سوم درباره مصطلحات است، در اینجا تفکیک بین علوم انسانی و اجتماعی لازم است، علوم اجتماعی، علومی است که از تجربه و استقراء استفاده میکند و علوم انسانی راه های دیگری بکار میگیرد که روش من، روش شناسی تحقق علوم اسلامی است.
وی گفت: جامعه مدرن مبتنی بر علوم تجربی و ریاضیات است، ریاضیات از قدیم وجود داشته، ریاضیات عملی که عبارت از حساب و جبر است کار خوارزمی و محور دیگر که تجربی است مبترکش، جابربن حیان است که نقل از اساتید میکرده تا به پیامبر (ص) میرسیده و علوم اجتماعی اسلامی میشود.
دکتر حسن قصیر در این باره گفت: من معتقدم که علوم اجتماعی اسلامی کلید حل مشکلات و چالشهای جمهوری اسلامی است و بیش از ۹۰ درصد مشکلات جمهوری اسلامی به سبب مدرنیته است که یک ضعف عمیقی در فهم مدرنیته وجود دارد.
پژوهشگر دانشگاه کالیفرنیا در ادامه افزود: مشکل، مدرنیته است که همه ملت های روی زمین را در هم کوبیده و راه حل هم علوم اجتماعی اسلامی است.
وی گفت: مقصود ما از مدرنیته جامعه صنعتی متغیر متحول متحرک است که به تحولات اجتماعی می انجامد و جامعه بشری که از دیرباز با عوامل مختلفی در حال تغییر و تحول است یکی از آنها تکنولوژی است.
اگر چهارچوب های فکری بر مبنای غربی باشد آن مدرنیته غربی است و اگر چهارچوب ها اسلامی باشد آن مدرنیته نیز اسلامیست.
وی در ادامه خاطر نشان کرد؛ غرب با توجه به اینکه هیچ مدرنیزمی غیر از مدرنیزم خودش نمی شناسد همه چیز را مدرنیته می نامد، ستون فقرات مدرنیته دولت جدید، نظام مدرسه و دانشگاه که یک نظام سکولاری است بوده که مدرنیسم غربی راه حل را در آزاد سازی جنسی می جوید در مقابل جوامع اسلامی ایستادگی میکنند و متاسفانه هیج جایگزینی هم در نظام مدرسه و دانشگاه وجود ندارد و جوامع اسلامی از هر آنچه که بر گرفته از غرب باشد موضع گیری دارند.
پروفسور قصیر در تعریف جدید مدرنیته گفت؛ انسان در طول تاریخ با تکنولوژی تعامل داشته و زمانی که از سنگ بجای کارد استفاده کرد در حقیقت تکنولوژی را بکار برده، بنابراین هر چیزی که انسان به عنوان ابزار طبیعی در زندگی استفاده کند تکنولوژی است، انسان دائما در حال ابتکار و نوآوری است و تحولات سریع تکنولوژی آن را به یک حالت افسار گسیخته درآورده و هم اکنون هیچ جامعه ای نیست که مدرنیته را بتواند کنترل کند، همه جوامع مدرن وارد یک بن بست و بحران هایی شده اند که آنسوی آن ناپیداست،۴۰ دولت برتر جهان در بحران جمعیتی و در حالت احتضارند، که برای مطالعه مدرنیته باید از بخش های مختلف جامعه و عناصر تحول بهره برد.
وی گفت: ما برای رسیدن به مدرنیته نیاز به اصلاح جنبش دینی داریم، علوم فکری غرب اجازه مطالعه درست انسان را نمی دهد، در غرب علم تکنولوژی و صنعت مدام در حال رشد است اما جامعه در حال افول است و علم غربی پراکنده است چون هر انسانی برای خودش یک نظری دارد اما در اسلام چتر توحید وجود دارد و هیچ متفکری نمی تواند بگوید من مسلمان هستم اما از قرآن در چهارچوب فکری خود استفاده نمیکنم.
دکتر قصیر خاطر نشان کرد؛ علم غربی نه با هستی و منظومه شمسی هماهنگ است و نه با دیگر علوم پیوندی دارد و هیچ نوری در پایان این تونل وجود ندارد، جامعه غربی بر ۲ چیز استوار است هم سانی با منفی ها و استفاده از فرصت های مثبت.
استاد دانشگاه کالیفرنیای آمریکا گفت: دو چالش بزرگی که پروژه علوم اجتماعی اسلامی با آن مواجه است، یکی اینست که روش علمی در حوزه ها نوسازی نشده و دیگری مدرنیته است که این نظام مدرسه و دانشگاه را تولید کرده و طبیعت و ماهیت آن سکولار است، تفکر در دانشگاه استقرایی و در حوزه روش استنباط است، بین اینها شکاف و فاصله وجود دارد و تنها راه حل این بحران نظام معرفتی مشترک و ادغام شده از این دو باید باشد که بزرگترین هدف پروژه من این مورد است.
گفتنیست در پایان این نشست، دکتر محمد باقر سعیدی روشن رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ضمن تشکر از فکر و اندیشه رسالت مدارانه پروفسور حسن قصیر نسبت به توسعه فرهنگ اسلامی در مواجهه با علم و تکنولوژی جدید گفت: ما باید فرهنگ و ارزش های دینی خود را حفظ کنیم و از علم و فناوری جدید هم به خوبی بهره برده و استفاده کنیم.
وی گفت: براساس معرفت شناسی اسلامی و هستی شناسی اسلامی و علم در فرهنگ اسلام که مبتنی بر قرآن و عترت و عقل و اندیشه اسلامی است باید علم جدید را بصورت عمیق درک کنیم و با رویکردی نقادانه با علم جدید روبرو شویم.
نظر شما :