امام علی (ع) الگوی وحدت در نظام اسلامی

به گزارش خبرنگار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از قم؛ دکترحفیظ الله فولادی عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت وگو با ایسنا با بیان اینکه باید از ،راه ،کلام مرام و سیره حضرت امیر(ع) در حوزه مراودات اجتماعی حکومتداری و ارتباط با مردم الگو بگیریم، گفت: در حجة الوداع ۱۸ ذی الحجه سال دهم هجرت پیامبر(ص) به دستور خداوند در محلی به نام "خم" توقف میکند و با حضور تمامی مردم آیه «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ» نازل و خوانده میشود و امیرالمومنین (ع) به عنوان خلیفه بعد از پیامبر (ص) به نصب ،الهی معرفی میشود.

وی ادامه داد بعد از رحلت پیامبر (ص) که در ۲۸ صفر سال یازدهم هجرت اتفاق میافتد یعنی حدود هفتاد روز بعد از این واقعه طبق روایات موجود در نهج البلاغه امیرالمومنین (ع) بر بالین پیغمبر(ص) است، در حالی که قضیه سقیفه برپا شده و لذا زمانی که ایشان عزادار رحلت پیغمبر (ص) بود به ساحت همسرشان حضرت فاطمه زهرا(س) جسارت شد و به اجبار از وی برای تعیین خلیفه وقت بیعت گرفته شد.

فولادی عنوان کرد : این صبر کردن حضرت امیر (ع) نه برای چند روز یا چند ماه بلکه ۲۵ سال به طول انجامید و خود حضرت این دوران را به خار در چشم و استخوان در گلو تشبیه کردند، اما سوال اصلی این است که چرا ایشان صبر کرد؟ برای مصلحت جامعه نبوی که پیامبر (ص) ۲۳ سال برای آن زحمت کشیده ،بود، بارها در مخاطرات اسلام قرآن و دین خاتم به خطر افتاده بود اما برای اینکه جامعه از هم نپاشد اساس دین اسلام از بین نرود و یک وحدت نسبی حفظشود از حق مسلم خود در برابر مصالح عمومی گذشتند بنابراین امیرالمومنین (ع) بالاترین منادی وحدت است؛ در واقع ایشان به خاطر حفظ وحدت و جلوگیری از فروپاشی نظام اسلامی، از حق خودگذشتند.

بصیرت مردم راه نجات جامعه از فتنه فتنه گران

وی با اشاره به کتاب «تبیین انحرافات اجتماعی از دیدگاه نهج البلاغه»، افزود در این کتاب به فتنه های داخلی اشاره کردم که اگر بصیرت مردم در کنار ،تذکرات هوشیاری و آگاهیهای مقام معظم رهبری وجود ،نداشت به نظام جمهوری اسلامی با آن همه شهید و تحمل ناملایمات در طول سی و چند سال گذشته آسیب می رسید.

فولادی اضافه کرد: در دوران حکومت امام علی (ع)، فتنه ها توسط فتنه گران قدرت طلب ثروت خواه و موقعیت خواه تشدید میشد و در آن شرایط امام علی (ع) نمیتوانست موفق باشد، چرا که بصیرت و روشنگری در جامعه وجود نداشت «ما» اهل کوفه نیستیم، على تنها بماند شعار و کلام پرمغزی است که از دوران فتنه ها و شرایط غبار آلود تاریخی زمان امیرالمومنین (ع) گرفته شده است.

وی ادامه داد در آن ،دوران امام علی (ع) به بی نمازی متهم میشد همچنین ایشان را منشا تفرقه میدانستند و در این فضای مسموم و غبارآلود حضرت شهید می.شود امامین انقلاب به عنوان شاگردان مکتب امیرالمومنین (ع) بر مبنای وحدت جامعه را تا به امروز در این مظلومیت به این اقتدار رساندهاند نگاهی به شیوه حکومتداری امام خمینی (ره) بیندازید؛ امام با ریاست جمهوری بنی صدر موافق نبود اما به واسطه رأی مردم وی را به عنوان فرمانده کل قوا انتخاب کرد.

فولادی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب به دنبال ایجاد وحدت هستند گفت: علت اصلی پایداری جامعه امروز در مقایسه با دوران امیر المومنین (ع)، ضمن توکل عمیق و باور قلبی رهبر به خداوند مانند مولای ،خود مردم همراه رهبر خود هستند یعنی مردم به رهبرشان اطمینان و یقین کامل ،دارند لذا هوشیاری و موقعیت شناسی حکیمانه رهبری از یک سو و بیداری و همراهی عموم مردم با رهبرشان از سوی دیگر باعث ناکامی فتنه گران شده است.

مصادیقی از وحدت گرایی در دوران حکومت امیرالمومنین (ع)

وی تصریح کرد یکی از راهکارهای جلوگیری از افتراق در آیه ۱۰۳ سوره آل عمران «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلا تَفَرَّقُوا» آمده و خود حضرت در خطبه ۱۱۹ که بر چهارچوب عقل استوار است فرمودند: «إِنَّهُ لا غَنَاءَ فِی کَثْرَةِ عَدَدِکُمْ مَعَ قِلَّةِ اجْتِمَاعِ قُلُوبِکُمْ؛ اینگونه نیست که شما عدد و تعداد زیادی داشته باشید اما با دلهای متفاوت و متفرقه بخواهید کاری را پیش ببرید و سودی ببرید.»

فولادی :افزود بر این اساس بود که امام علی (ع) حتی زمانی که ابوسفیان برای حمایت از وی پیشقدم ،شد نپذیرفت. امام حاضر شد به خاطر حفظ نظام از حق الهی خود کوتاه بیاید و فرصت سوء استفاده به دشمن را ندهد امیرالمومنین علی (ع) در دوره چهارساله حکومت خود بر اجرای عدالت پافشاری میکرد و در این مسیر، عده ای مخالفت میکردند و متضرر میشدند اما این عده همان زیاده خواهان و خواص ،هستند در حالی که عموم جامعه با اجرای عدالت همراهی میکردند.

وی با بیان اینکه امیرالمومنین (ع) در دوره حکومت خود با تفرقه افکنی مبارزه میکرد :گفت مصداقی از حفظ وحدت توسط امام علی (ع)، دعوت به آگاهی بخشی جبهه دشمن در بحبوحه جنگ بود، بهعنوان نمونه حضرت با صحبتهای تبیینی و جهادگرانه یا همان جهاد تبیین امروزی در جنگ نهروان که ۱۲ هزار نفر در سپاه دشمن صف آرایی کرده بودند باعث شدند تا ۸ هزار نفر از سپاه مقابل برگردند.

فولادی عنوان کرد: با وجود مصادیق متعدد از حفظ وحدت انسجام بخشی و تقویت همبستگی اجتماعی از امیر المومنین (ع) سوال اینجاست که چرا مردم امام را رها کردند؟ جواب روشن است؛ حیله گریهای مخالفین امام بود که باعث جدایی مردم از امیرالمومنین (ع) شد این افراد جنگ جمل را راه انداختند و ۱۷ هزار نفر را به کام مرگ کشاندند یک سال بعد جنگ خانمانسوز صفین شروع میشود که چند سالی طول کشید سپس نهروانیان و دیگر جنگهای متعدد؛ لذا آنقدر فشارها زیاد بود که اجازه و فرصت رسیدگی به عموم جامعه فراهم نمیشد و همراهی عمومی رخ نمی داد.

وی درباره ارتباط امام علی (ع) با عامه مردم گفت: حضرت در نامه ای که به جناب مالک اشتر به عنوان حاکم سرزمین مصر میفرستند می فرمایند ای !مالک مهربانی به مردم و دوست داشتن آنها و لطف در حق ایشان را شعار دل خود ساز چونان حیوانی درنده مباش که خوردنشان را غنیمت ،شماری زیرا آنان مردم) دو گروهند یا در دین با تو برادرند و یا در آفرینش با تو «برابر این روش در امامین انقلاب نیز مشاهده میشود همانطور که امام خمینی(ره) قطعنامه ۵۹۸ را بنابر مصلحت عمومی پذیرفتند یا رهبر معظم انقلاب در مواجهه با مسائل مهم مانند مذاکرات با ،آمریکا، عقیده خود را قالب نمیکنند و هر دولتی در چارچوب قانون اسلامی و انقلابی میتواند برنامه خود را پیش ببرد.