با «صندوق مشترک سرمایه گذاری وقف» همه مردم می‌توانند واقف باشند

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، کتاب «صندوق سرمایه‌گذاری مشترک وقف، از نظریه تا عمل» اثر مصطفی کاظمی نجف‌آبادی در بیست و پنجمین همایش کتاب سال حوزه، به عنوان اثر شایسته تقدیر انتخاب شد، از این رو خبرنگار پژوهشگاه در گفت‌وگو با دکتر مصطفی کاظمی نجف‌آبادی نویسنده این کتاب به معرفی و تشریح مسائل مطرح شده در کتاب پرداخته است.

چگونه همه مردم واقف باشند؟

دکتر مصطفی کاظمی نجف‌آبادی در این گفت‌وگو در خصوص اصل ایده نگارش این کتاب بیان کرد: به طور کلی، بیشتر وقف‌‌ها متمرکز بر زمین و ساختمان است که امروزه به دلیل مشکلات اقتصادی موجود، عامه مردم توانایی وقف زمین یا ساختمان را ندارند، لذا در راستای شعار همه واقف باشیم و فراهم کردن زمینه مشارکت همه مردم در وقف، دنبال این مسئله بودیم که چگونه می‌توانیم همه افراد جامعه بتوانند ولو با مبلغ اندکی واقف باشند.

وی افزود: در این راستا در بازار سرمایه بستر مناسبی را یافتیم که می‌تواند به نهاد وقف کمک و برای مردم بسترسازی کند که با مبالغ کم نیز وقف کنند و آن «صندوق مشترک سرمایه گذاری» است که ساختار آن در بورس وجود دارد و در تمام دنیا نیز ساختار پذیرفته شده‌ای است، ما از این ساختار استفاده کرده و متوجه شدیم می‌شود این ساختار را در قالب «صندوق مشترک سرمایه گذاری وقف» مطرح کنیم، لذا این ابزار را طراحی کردیم که در بازار سرمایه همه مردم بتوانند در زمینه وقف مشارکت کنند.

دکتر کاظمی نجف‌آبادی تصریح با بیان اینکه این کتاب دارای 8 فصل است، گفت: در این کتاب بعد از شرح کلیات و مفاهیم، ابتدا صندوق مشترک سرمایه گذاری توضیح داده شده و سپس بر صندوق سرمایه گذاری وقف متمرکز شده‌ام، در فصل بعدی تجارب کشورهای دیگر در این زمینه مطرح شده و چالش‌های فقهی و مدیریتی این حوزه و نیز راهکار حل این چالش‌ها در دو فصل بعدی آورده شده است، در پایان نیز طراحی صندوق مشترک سرمایه گذاری وقف آورده شده است.

مخاطب این کتاب نهادهای متکفل وقف هستند

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در رابطه با مخاطبین کتاب «صندوق سرمایه‌گذاری مشترک وقف، از نظریه تا عمل» اظهار کرد: مخاطب اصلی این کتاب نهادهای بزرگی مانند سازمان اوقاف و امور خیریه، آستان‌های مقدس اعم از آستان قدس و عتبه علویه و حسینیه و نیز محل‌هایی که متکفل وقف هستند می‌باشند که می‌توانند در بازار سرمایه از این ساز و کار استفاده کرده و برای خود، صندوق‌های وقف را تشکیل داده و مردم را تشویق کنند که از این طریق وقف کنند.

وی ادامه داد: بحث این صندوق‌ها متوقف بر صحت وقف پول و وقف سهام است که در کتاب دیگری که در دست نشر است، تحلیل فقهی و اقتصادی وقف پول و سهام مطرح و مبانی نظریه این کار از نظر فقه تشریح و توضیح داده شده که چگونه می‌توانند در وقف پول و سهام شریک باشند.

دکتر کاظمی نجف‌آبادی تصریح کرد: در فقه اهل سنت و فقه شیعی، درخصوص وقف، تفاوت وجود دارد و آن این است که در فقه اهل تسنن راحت‌تر وقف صورت می‌گیرد و قیود کمتری دارند، لذا زمینه وقف در اهل سنت فراهم‌تر است خصوصاً در وقف پول، اما اکثر فقهای شیعه وقف پول را نمی‌پسندند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ابراز کرد: در این راستا به سازمان اوقاف و امور خیریه کمک کرده و استفتا از مقام معظم رهبری انجام دادیم، بنده درخصوص گرفتن این استفتا، استدلال کردیم وقف پول مبتنی بر وقف مالیت است و تشریح کردیم که رهبری نیز فرمودند با این استدلال وقف پول صحیح است، لذا مبتنی بر این استفتا، سازمان اوقاف و آستان قدس در حال مجوزگیری بانک وقف و وقف پول مردم هستند.

رواج وقف پول در فقه شیعه 

وی تصریح کرد: اخیراً نیز در بین فقهای شیعه در خصوص وقف پول چرخش‌هایی اتفاق افتاده و این نشان می‌دهد در فقه شیعه نیز تمایل به وقف پول در حال رواج است و قاعدتاً اگر یک مقبولیت عامه بین متخصصین و فقها پیدا کرده و سازو کارهای به روزی طراحی شود، می‌تواند کمک بزرگی به پویا شدن امر وقف کند. بنابراین این کتاب به عنوان پایان نامه دکتری و سطح چهار بنده در تلاش است بسترهای لازم را برای واقف بودن مردم فراهم کند.