گفتگو با مؤلف کتاب تاریخ و سیره امام هادی (ع)

به گزارش خبرنگار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از قم؛ حجت‌الاسلام والمسلمین قاسم خانجانی عضو هیئت علمی گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه است که از جمله آثار علمی و پژوهشی او که به صورت گروهی کار شده می‌توان به؛ کتاب های تاریخ تشیع، بخش نخست دانشنامه سیره نبوی که مربوط به اصحاب است اشاره کرد. آثار دیگر ایشان هم، بیش از ۳۰ مقاله علمی_پژوهشی، علمی _ ترویجی و مقاله های کنفرانسی در موضوعات مختلف در زمینه تاریخ اسلام، سیره نبوی، تاریخ اهل بیت علیهم السلام و تاریخ تشیع می باشد.

همچنین کتاب هایی که بصورت انفرادی تألیف داشته؛ کتاب شیخ مفید و تاریخ نگاری، کتاب شیعیان و تمدن اسلامی، تاریخ و سیره امام هادی (ع) تاریخ و سیره امام عسکری (ع) است که توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شده است.

حجت الاسلام خانجانی هدف از تألیف کتاب تاریخ و سیره امام هادی(ع) را، تبیین نقش پررنگ امام هادی (ع) به لحاظ هدایتی و فرهنگی دانست و خاطر نشان کرد: در این کتاب بنا را بر این گذاشتیم که یک مقدار از اطلاعات عمومی فاصله داشته باشد، ضمن اینکه اطلاعات عمومی را هم در بر داشته باشد، به برخی زمینه ها مانند؛ زمینه های محل تولد امام هادی (ع) و مسائل مرتبط با آن؛ بحث احضار امام به سامرا و نقش پررنگ امام به لحاظ هدایتی و فرهنگی پرداخته شود.

وی در ادامه گفت: در این کتاب به بررسی ارتباط بعضی از گزارش ها و روایت های تاریخی با امام هادی (ع) پرداختیم، از جمله تجمع صوفیان در مسجد النبی (ص) و برخورد امام با این گروه و مواردی از این قبیل که به این نتیجه رسیدیم که این گزارش نمی‌تواند با حضور امام هادی (ع) در مدینه تطبیق داشته باشد و با توجه به ضعف منبع و اثری که این خبر در آن کتاب آمده است، این را رد کردیم.

عضو هیئت علمی گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در زمینه نوآوری این اثر علاوه بر موارد فوق گفت: بحث زمینه سازی برای امامت امام عسکری(ع) و بعد هم بخصوص زمینه های غیبت امام زمان(عج) از مواردی است که به عنوان نوآوری این کتاب به شمار می آید و این موارد از مباحثی است که در کتاب های دیگر کمتر به آن پرداخته شده یا برخی موارد اصلا پرداخته نشده است.

حجت الاسلام خانجانی در پاسخ به سوال نسبت بین این کتاب با کتاب انسان ۲۵۰ ساله خاطر نشان کرد: این کتاب تحلیل برخی مباحثی است که مقام معظم رهبری در کتاب انسان ۲۵۰ ساله به آن اشاره کرده اند، این کتاب با رویکرد تاریخی بیشتر و گسترده تر به این مباحث پرداخته است.

وی در پایان با اشاره به بحث شهادت امام هادی(ع) گفت: شهادت امام هادی(ع) یکی از مباحث این کتاب است که با دلایل و شواهدی، بویژه برای آن هایی که ممکن است در صدد انکار شهادت امام هادی(ع)باشند، به اثبات رسیده است. ما در این کتاب اثبات کردیم که این قرائن و شواهد نشان می‌دهد که حاکمان عباسی بعد از همه محدودیت ها و مشکلاتی که برای امام هادی(ع) در سامرا ایجاد کردند اما نتوانستند با حضرت مقابله کنند و در نهایت برای قطع ارتباط و از میان بردن زمینه هدایتی امام دست به آخرین اقدام که شهادت امام هادی(ع) بود زدند که ما در این کتاب به آن پرداخته ایم.

چکیده این کتاب در ذیل خواهد آمد:

زندگی امام هادی(ع)، به‌ویژه بررسی دقیق‌تر و پرداختن به برخی از زوایای زندگی آن حضرت، با توجه به اختناق شدید و دشواری‌های دوران زندگی امام هادی(ع) از جمله مسائلی است که کمتر مطرح شده است. از این‌رو تبیین وضعیت سیاسی و اجتماعی شیعیان در دوره امام هادی(ع) و نقش آن حضرت در رهبری جامعه شیعه، نشان دادن سیرة  امام هادی(ع) در عرصه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و نیز نمایاندن نقش امام هادی(ع) در زمینه سازی برای دوران غیبت امام مهدی(عج) از اهمیت بسیاری برخوردار است که در این نوشته بدان پرداخته شده است. همچنین بیان شیوه‌های ارتباط این امام بزرگوار با شیعیان و اصحاب، رسیدگی به امور مادی و معنوی آنان، تربیت شاگردان و ارتباط با آنان، چگونگی تقویت و استمرار امور وکلا و سازمان وکالت در این دوره و بازگو کردن تعالیم و معارفی که از آن حضرت باقی مانده، از اهداف این تحقیق است..

علاقه مندان برای تهیه این کتاب می توانند به نشانی https://shop.rihu.ac.ir/ مراجعه و کتاب را بصورت آنلاین تهیه کنند.