در سال۱۳۵۶ سه گفتمان اسلامی، ملی‌گرا و مارکسیستی رها شده از سرکوب پهلوی، فرصت حضور در عرصه سیاسی ایران را به‌دست آوردند و دیدگاه‌های متفاوتی درباره عوامل شتابزای انقلاب ارائه دادند. گفتمان مارکسیستی هیچ‌گاه در ایران گسترش پیدا نکرد. به‌ویژه اینکه از سال ۶۰ به حاشیه رانده شد. از این‌رو تا پیش از برکناری بنی‌صدر از ریاست جمهوری، گفتمان‌های موجود در جمهوری اسلامی ایران به دو گفتمان اسلامی و ملی تقسیم می‌شد؛ اما بعد از سال ۶۰ و حذف گفتمان ملی، جناح جدیدی مشهور به چپ و راست در درون گفتمان اسلام سیاسی شکل گرفت. این کتاب با بررسی تحلیل روند به‌مثابه یک روش در آینده پژوهی، با این پرسش اصلی روبه‌روست که روند گفتمان‌های سیاسی از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۸۸ چگونه بوده است؟ برای پاسخ، سؤالات فرعی الگوی تحلیل روند، ایده های سه گفتمان سیاسی ملی‌گرا، مارکسیستی و اسلام سیاسی (لیبرال،‌چپ و فقاهتی)، پیدایش چپ و راست و روند گفتمان‌های سیاسی در انقلاب اسلامی ایران، مورد مداقه قرار گرفته است.