قرآن و احادیث پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت او (علیهم السلام) منابع اصیل عرفان و اخلاق مأثور است. درک و فهم این رهاورد گرانبها در گرو فهم روشمند کتاب و سنت با روش اجتهادی است. آن چه همواره جای تاسف داشته و دارد، تسری نیافتن این روش به استنباط آموزه­های عرفانی و اخلاقی است و این رساله در راستای پاسخ دادن به این ضرورت نگاشته شده است. رساله فرارو ابعاد الگویی روش اجتهاد در عرفان و اخلاق مأثور را در ده پرسش فرعی پی­جویی کرده و پاسخ هر پرسش را در ضمن یک فصل ارائه نموده است. سوال اصلی این رساله چیستی الگوی روش اجتهاد با ابعاد و مولفه­های آن در عرفان و اخلاق مإثور است. روش تحقیق عام در این رساله، موردپژوهی و اسنادی است اما به اقتضای برخی پرسش­ها از تحلیل محتوای کمّی و استقرای تماتیک نیز استفاده شده است.