دکتر جوان آراسته:
انقلاب اسلامی رهاورد اندیشه‌های قرآنی امام خمینی(ره) است
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه حجت‌الاسلام والمسلمین حسین جوان آراسته، عضو هیئت علمی حقوق و فقه اجتماعی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا از قم اظهار کرد: امام خمینی(ره) فقیهی بود که قرآن در همه وجود او رسوخ کرده و با آن عجین شده بود، قرآن تمام زندگی امام خمینی(ره) را تحث تأثیر قرار داده بود، امام(ره) به معنای واقعی کلمه یک فقیه قرآن‌شناس بود، به همین دلیل دیدگاه‌های سیاسی امام راحل را نمی‌توان از دیدگاه‌های قرآنی ایشان مجزا کرد.
وی با اشاره به باور امام(ره) به جدا نبودن دین از سیاست، گفت: امام خمینی(ره) مسئله جدا نبودن دین از سیاست را قبل از هر چیزی از آموزه‌های قرآنی دریافت کرده بود، ایشان در سخنی فرمودند: «نسبت آیات اجتماعی و سیاسی قرآن به آیات عبادی آن از صد به یک هم بیشتر است»؛ پس این اعتقاد امام(ره) بود و نشان می‌دهد امام خمینی(ره) در عین حال که یک فقیه سیاست‌مدار و معتقد به موضع‌گیری‌های سیاسی و اجتماعی است، فقیهی است که به داشتن مسئولیت اجتماعی و سیاسی معتقد است.
جوان آراسته اظهار کرد: همه مواضع امام خمینی(ره) برخاسته از باور قرآنی ایشان است و امام(ره) در مکتب قرآن رشد و بالندگی پیدا کرده بود و شاگرد واقعی قرآن بود، فردی که به قرآن مراجعه می‌کند و باور دارد «وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ»، پیام آیه را دریافت می‌کند، امام(ره) نیز به‌دنبال احیای عزت مسلمانان و مطالبه قرآنی و دینی در سطح جامعه بود تا بروز و ظهور آن‌را ببنید، به علاوه ایشان زمانی که می‌بیند برخی مسائل جامعه و مردم با مطالبات قرآن فاصله دارد، به میدان می‌آید تا این مطالبه عملی شود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: در تاریخ موضعگیری سیاسی امام خمینی(ره)، نخستین سند مکتوبی که بعد از انقلاب هم به‌دست آمده است، مربوط به سال ۱۳۲۳ بوده و نشان می‌دهد امام(ره) اگر به میدان مبارزه سیاسی قدم گذاشته است، ملهم از قرآن کریم بوده، در این سند امام(ره) به «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى» اشاره می‌کند و برداشت خود را اینگونه بیان می‌کند که «قیام لله است که موسی کلیم(ع) را با یک عصا به فرعونیان چیره کرد و تمام تاج و تخت آنها را به باد فنا داد، قیام برای خداست که خاتم نبیین(ص) را یک تنه بر تمام عادات و عقاید جاهلیت غلبه داد.»
وی ابراز کرد: امام خمینی(ره) قیام برای غیرخدا را اینگونه توصیف می‌کند: «خودخواهی و ترک قیام برای خدا ما را به این روزگار سیاه رسانده و همه جهانیان را بر ما چیره کرده است، قیام برای شخص است که یک نفر مازندرانی بی‌سواد(رضاخان پهلوی) را بر یک گروه چندین میلیونی چیره کرده است.»
جوان آراسته با بیان اینکه امام خمینی(ره) بینش و موضع‌گیری‌های سیاسی خود را براساس مجموعه‌ای از آیات قرآن بنا کرده بود، گفت: آیه «وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ» می‌فرماید مسلمانان شما برترید شما باید آقای جهان باشید و بر مردم جهان حکمرانی کنید، یعنی مؤمن واقعی بودنتان ایجاب می‌کند که آقای واقعی جهان شما باشید نه دیگران، عزت و سروری برای شماست.
وی ادامه داد: امام خمینی(ره) در مکتب قرآن این آیات را با همه وجود لمس کرده بود، بنابراین ما اگر بخواهیم جایگاه قرآن را در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) جست‌وجو و رصد کنیم، به انبوهی از آیات قرآن کریم برخورد می‌کنیم و طبیعتاً چنین شخصیتی زمانی که خود را تسلیم قرآن کرده و در مقام انجام وظیفه قرآنی خود برآمده یک نگاه آرمانی و بلند در حوزه سیاست و اجتماع دارد که براساس این دیدگاه به میدان می‌آید، انقلاب اسلامی ایران یکی از رهاوردهای تأثیرگذاری اندیشه‌های قرآنی امام(ره) است.
عوامل مؤثر در شکل‌گیری سیره سیاسی امام(ره)
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در خصوص عواملی که در شکل‌گیری سیره سیاسی امام(ره) نقش داشته، بیان کرد: این عوامل ترکیبی از چند شاخصه برگرفته از خاستگاه قرآنی است؛ یکی از این عوامل، صراحت و شفافیت است؛ موضع‌گیری‌ها در سیره سیاسی امام خمینی(ره)، شفاف، واضح و روشن است، امام(ره) برخلاف سیاست‌مداران دنیا که دو پهلو و مبهم صحبت کردن را امتیاز می‌دانند و معتقدند در موضع‌گیری‌های سیاسی نباید شفاف صحبت کرد، زمانی که به یک موضوع باور داشتند، با زبان مردم و بدون پیچیدگی بیان می‌کردند، بنابراین مبهم و مجمل سخن گفتن در ادبیات سیاسی امام(ره) وجود ندارد.
جوان آراسته گفت: امام خمینی(ره) سیاست‌مداریست که بسیار راحت، شفاف و بدون ابهام مواضع خود را بیان می‌کند و این شفافیت در موضعگیری و از طرفی با زبان مردم سخن گفتن، از امام خمینی(ره) سیاست‌مدار متفاوتی ساخت که تأثیر آن هم در درون جامعه و هم در پهنه بین‌المللی روشن بود و این شفافیت برگرفته از آیات قرآن است، قرآن نیز در مسائل مختلف واضح موضع می‌گیرد.
وی افزود: عامل دوم، قاطعیت و سازش‌ناپذیری است، امام خمینی(ره) در موضع‌گیری‌های سیاسی خود، کاملاً قاطع و سازش‌ناپذیر بود، او راه مبارزه و جهاد را برگرفته از آیات قرآن انتخاب کرده بود و در این راه هیچ انعطافی نداشت، شهید مطهری برداشت خود را از شخصیت امام خمینی(ره) اینگونه بیان می‌کند که من در صحبت با امام(ره) چهار ایمان را مشاهده کردم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ادامه داد: طبق فرمایش شهید مطهری ایمان به خدا اولین ایمان موجود در وجود امام خمینی(ره) است، دومین ایمان، ایمان به هدف است، ایشان بلند همت بود و قله را دیده بودند، بنابراین در جریان انقلاب اسلامی زمانی که انقلاب مردم تا سطحی جلو آمده بود و رژیم شاهنشاهی به دلیل احساس خطر از مواضع خود مقداری عقب‌نشینی کرده بود، برخی از افراد واسطه شدند و به امام گفتند که شما نیز قدری از مواضع خود کوتاه بیایید، برای نمونه سلطنت شاه تشریفاتی باشد که امام(ره) ابداً نپذیرفتند.
وی گفت: بعد از فرار شاه از ایران، تمام مسئولان حتی نخست‌وزیر اگر می‌خواستند با امام خمینی(ره) ملاقات کنند، امام(ره) شرط پذیرش آنها را استعفا از مسئولیت خود قرار داده بودند، امام(ره) به هیچ عنوان از مواضع خود کوتاه نمی‌آمد، بسیاری از افراد از این قاطعیت و ایمان به هدف امام(ره) رنجیده خاطر می‌شدند، اما امام(ره) ایستادگی می‌کردند زیرا هدف ایشان سقوط رژیم طاغوت بود.
جوان آراسته تصریح کرد: سومین ایمان امام خمینی(ره)، ایمان به راه خود بود، راه ایشان راه مبارزه بود، می‌دانستند تنها راهی که به نتیجه می‌رسد راه مبارزه است و راه‌های دیگر اشتباه بوده و یا به نتیجه نرسیده است؛ ایمان به مردم ایمان چهارم امام(ره) بود، شهید مطهری بیان می‌کند: امام خمینی(ره) به مردم خود ایمان دارد و می‌داند مردم در این انقلاب عقب نمی‌نشینند و تا لحظه پیروزی دوام می‌آورند.
وی با بیان اینکه موارد مطرح شده، یک فقیه سیاست‌مدار را به فقیه بنیان‌گذار تبدیل می‌کند، ابراز کرد: بسیاری از فقیهان سیاست‌گذار بودند که تنها ایده تشکیل یک حکومت را ارائه می‌کردند، اما امام خمینی(ره) نه تنها ایدئولوژیست بود، بلکه بنیان‌گذاری نیز کردند و به ایده خود جامه عمل پوشاندند، این افتخار در تاریخ اسلام تنها به امام خمینی(ره) منحصر می‌شود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: سیره سیاسی امام(ره) در انقلاب اسلامی ایران به خوبی و با سرعت و قدرت نتیجه داد و انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، این یک مرحله از گام بلند امام(ره) بود، اما رهبری امام(ره) تنها به این گام خلاصه نمی‌شد، امام خمینی(ره) پیروزی انقلاب اسلامی را آغاز کار و در برابر گام‌های دیگری که باید برداشته شود، کوچک می‌دانست.
وی بیان کرد: گام بعدی امام(ره)، گام تثبیت انقلاب بود، ایشان می‌فرمود نگه‌داشتن انقلاب از ایجاد انقلاب سخت‌تر است، امام خمینی(ره) می‌دانستند که ایجاد و پیروزی انقلاب هرچند سخت است، اما تثبیت و تحکیم و قوام این انقلاب به مراتب سخت‌تر خواهد بود، امام(ره) بعد از پیروزی انقلاب دائم مردم و مقامات را هشدار می‌دادند مراقب باشید تا دشمنان داخلی و خارجی انقلاب شما را مصادره و تحریف نکنند.
هدف امام(ره) صدور انقلاب به تمام جهان بود
جوان آراسته تصریح کرد: بالاتر از این مرحله، این بود که امام خمینی(ره) انقلاب را تنها برای مردم ایران انجام نداده بود، انقلاب‌های مادر در دنیا بسیار کم هستند و در سه قرن گذشته تنها شامل انقلاب فرانسه و انقلاب اکتبر و انقلاب ما می‌شوند و سایر انقلاب‌ها محدود به حوزه جغرافیایی خود بودند، اما امام(ره) به میدان آمد و فرمود ما انقلابمان را به تمام جهان صادر می‌کنیم.
وی با اشاره به اینکه سخنان امام(ره) نورانیت دارد و دل آزادگان را محکم می‌کند، گفت: این سخنان مطابق با واقعیت‌های دنیای امروز ما است، امام(ره) می‌فرماید: «ما انقلابمان را به تمام جهان صادر می‌کنیم؛ چرا که انقلاب ما اسلامی است و تا بانگ لا اله الا الله و محمد رسول الله بر تمام جهان طنین نیفکند مبارزه هست و تا مبارزه در هر جای جهان علیه مستکبرین هست ما هستیم.»
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: در جایی دیگر می‌فرماید: «ما از اول گفتیم می‌خواهیم انقلابمان را صادر کنیم. صدور انقلاب به لشکرکشی نیست، بلکه می‌خواهیم حرفمان را به دنیا برسانیم که یکی از آن مراکز، وزارت امورخارجه است که باید مسائل ایران و اسلام و گرفتاری‌هایی که ایران از شرق و غرب داشته است، به دنیا برساند و به دنیا بگوید که می‌خواهیم اینگونه عمل کنیم و روابط حسنه داشته باشیم و الّا آنهایی که می‌خواهند ما را به تباهی بکشند، ما اصلاً میل نداریم با آنها روابط داشته باشیم، مگر اصلاح بشوند.»
وی ادامه داد: امام خمینی(ره) امروز را ندیده بودند و بیش از سه دهه است که از بین ما رفته‌اند، ایشان ندیدند که یک رئیس جمهور قرآنی در بام این دنیا در سازمان ملل متحد قرآن کریم را بوسید، به دست گرفت و در زمانی که برخی از کشورهای اروپایی به نام آزادی بیان از قرآن سوزی دفاع می‌کردند، جهانیان را با صدای رسا خطاب قرار داد که مفاهیم قرآن هرگز نمی‌سوزد و ابدی است، این همان مسئله مدنظر امام(ره) است.
جوان آراسته افزود: امروز ما شاهد بیداری اسلامی در تمام جهان هستیم، همانطور که امام(ره) فرمود ما انقلابمان را به همه جهان صادر می‌کنیم؛ اکنون نه فقط در غرب آسیا بلکه در خارج از منطقه، قدرت اسلام را مشاهده می‌کنیم؛ ما از این سخنان احساس غرور کرده و به روح آن مرد سفر کرده درود می‌فرستیم که با آمدنش به ما عزت داد و پرچم اسلام را بلند کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان اظهار کرد: مسئولان و مقامات جمهوری اسلامی ایران اگر در مسند و موقعیت و مقامی قرار بگیرند، چه در مقام امور داخلی چه امور خارجه، باید خود را وام‌دار امام خمینی(ره) بدانند و راه و سیره سیاسی ایشان را نصب‌العین خود قرار داده و همان قاطعیت، صلابت، صداقت و شفافیت امام(ره) را در نظر بگیرند، ذره‌ای کوتاه نیایند و باور داشته باشند اگر از این راه تخطی کنند در حقیقت به آرمان‌های امام راحل، شهدا و ملت خیانت کرده‌اند، نام و راه این انقلاب با نام و یاد امام(ره) عجین شده و از ایشان جدا نمی‌شود.
نظر شما :