امام خمینی(ره) پرتوی تابان از شعاع وجودی پیامبر اکرم(ص) در عصر حاضر

1.ما اکنون در کدام زمین و در کدام زمانیم؟ 

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدباقر سعیدی‌روشن ریاست پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در مجلس سی و پنجمین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) که در مکه مکرمه برگزار شد، با بیان اینکه این جا مهبط وحی الهی است، گفت: درخت توحید در این مکان به وسیله بهترین برگزیده خدا غرس شد. پیامبر(ص) همه خوبی‌ها که خداوند او را به خلعت «خلق الاولین» مفتخر داشت، در این محیط با عقل ربانی و اراده و ایمان پولادین خود ریشه‌های تلخ جاهلیت را بر کند و نور معرفت و حکمت و ایمان و اخوت را در میان یک جامعه عصبی ناخرپیشه و آغشته به انحرافات فاحش اعتقادی فرهنگی واجتماعی و اقتصادی، برنشاند.

وی گفت: هنوز چندی از نهضت بزرگ اسلام و بعثت عظیم نبوی و جهاد سخت و پایای رسول الله(ص) نگذشته بود که در پسینه قرن اول هجری اسلام به سراسر جهان آن روز رسید و در دل مردمان شرق و غرب نشست. این همه پرتو از ودیعه‌های گران سنگ وجود نبی مکرم اسلام(ص)؛ یعنی قرآن و عترت معصوم(ع) پیامبر(ص) بود که برغم انحراف مسیر رهبری دینی و اجتماعی، نقش خویش را ایفا کرد. قرآن معجزه مانای پیامبر(ص) هماره گواه حقانیت خویش است و عترت معصوم(ع) و امامت معصوم(ع) تجلی حقیقت اسلام است و اسلام بی آن مفهوم نمی‌یابد.

وجود نوری پیامبراکرم(ص) فلسفه وجودی خلقت است

دکتر سعیدی‌روشن با بیان اینکه وجود نوری پیامبراکرم(ص) فلسفه وجودی خلقت است، افزود: شخصیت زمینی او مظهر همه فضایل مطلوب انسانی الهی است. حضرت امیر(ع) در توصیف پیامبر خدا(ص) فرمود: او کسی بود که حق را به وسیله حق آشکار کرد، غوغای باطل را دفع کرد و هجوم گمراهی‌ها را در هم شکست. با تمام همت بارسنگین رسالت را بر دوش کشید و دراین راه هیچ تردید به خود خود راه نداد.(خ ۷۲)

ریاست پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: پیامبر اکرم(ص) به فرموده امام حسن(ع) شخصیتی دائم الفکر، دائم البشر، دائم السکوت داشت که بدون نیاز سخن نمی‌گفت. چونان پدری مهربان بود که همه را به یک چشم می‌دید و خیرخواه همه بود.(صدوق، معانی الاخبار، صدوق، ج ۱ ص ۸۱)، در یک سخن او جامع همه مکرمت‌های اخلاقی بود.

  2.در کدام زمان هستیم؟

وی با بیان اینکه ما در یک برش استثنایی از تاریخ جهان هستیم که این برش را امام خمینی(ره) پدید آورد، گفت: ریچارد نیکسون رئیس جمهور اسبق آمریکا گفت: انقلاب اسلامی ایران طوفانی در جهان انداخت که قادر به مهار آن نیستیم. آنتونی گیدنز جامعه شناس انگلیسی گفت: جهان به سمت حذف دین و سکولاریزم پیش می‌رفت. انقلاب ۱۹۷۹ خمینی مسیر جهان را به سمت دین تغییر داد.(کتاب جامعه شناسی)

استاد گروه قران پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: با درنگی تاریخی به مسائل اجتماعی و سیاسی روز، می‌بینیم که جنگ جهانی اول –یک صده قبل- با یک نقشه که انگلیسی بود(ترور ولیعهد اتریش مجارستان به دست یک جوان صرب در ۱۹۱۴)، توسط غرب خاصه انگلیس به همراهی فرانسه و ایتالیا تجزیه حکومت عثمانی که در سه قاره نفوذ داشت را هدف گرفته بود. در پی این جنگ قلمرو‌های عثمانی میان این سه کشور غربی تقسیم و تحت قیمومت و سپس تجزیه و مستعمره آنها شد. لورنس عرب و گرترود بل(مادر عراق) از جمله نام‌های آشنای این تقسیم بندی است.

وی ادامه داد: متعاقب این تحولات، انگلیس زمینه تأسیس اسرائیل در قلب سرزمین‌های اسلامی را فراهم کرد. اسرائیل، انگلیسی زاده شد و آمریکایی ماند. اسرائیل پادگان نظامی غرب در متن دنیای اسلام بود که از اول با قتل و غارت شروع شد. داعش عصر جدید، پدیده و طرح دوم غرب برای کوچکتر کردن کشور‌های غرب آسیا از سوی غرب به رهبری آمریکا بود. رایس وزیر خارجه بوش گفت خاورمیانه آبستن تحول جدید و درد زایمان سختی خواهد بود.

چهره برگزیده علوم انسانی تصریح کرد: اما کاری که انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) کرد این بود که این نقشه غرب را درهم ریخت و مانع تحقق هدف‌های پلید آنها در این دوره شد. همچنان که امام از بدو تأسیس اسرائیل نقشه استعمار غرب را شناخت و علیه آن موضع گیری شدید کرد.

3.امام که بود و چگونه بر پیامبر اکرم(ص) اقتدا کرد؟

وی با بیان اینکه به باور بنده زندگی شریف امام(ره) را در یک نگاه کلی می‌توان در سه دوره اساسی ملاحظه کرد، گفت: اولین دوره، دوران تعلیم و تربیت و تهذیب و فتح قله‌های درون وجود خود بر اساس علم و اخلاق و معنویت است؛ او به نیکی سخن امام پارسایان علی(ع) را دریافته است که «من نصب نفسه للناس اماما فعلیه ان یبدأ بتعلیم نفسه قبل تعلیم ... ولیکن تادیبه بسیرته قبل تأدیبه بلسانه و..»(حکمت ۷۰)

دکتر سعیدی‌روشن اظهار کرد: او در این دوران، مراتب علمی و تهذیب نفس را در محضر استوانه‌های علمی حوزه به کمال طی کرد. او در این برهه مجتهد و حکیم جامع الاطراف می‌شود که مورد توجه خاص حاج شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه و آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله شاه آبادی است. دروس او در فلسفه، اصول، فقه و عرفان و اخلاق سرآمد و تحول آفرین است. آثار علمی وزین او در همین دوره تدوین می‌شود. «سرّ الصلوه»، «رساله لقاء الله»، «شرح دعای سحر»، «مصباح الهدایه» و «شرح چهل حدیث» و «شرح جنود عقل و جهل» و کتاب‌های فلسفی و اصولی و فقهی همه در این دوره تدوین می‌یابد.

امام(ره) شخصی زمان شناس و جامعه شناس بود

وی با اشاره به اینکه دوره دوم؛ دوران مبارزه و تربیت نیرو است، افزود: امام(ره) که شخصی زمان شناس و جامعه شناس است و موقعیت‌های حوزه و جامعه را به خوبی می‌شناسد و مسائل زمانه را به درستی درک می‌کند، پس از رحلت آیت‌الله بروجردی، به صورت ویژه سکوت اجتماعی زمان آیت‌الله بروجردی را کنار می‌گذارد و به عنوان یک مرجع مقتدر، مستقیم به صحنه اجتماع می‌آید و در مقابل تصمیم گیری نظام حاکم شاه موضع‌گیری می‌کند. 

رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ابراز کرد: اوج این حرکت اجتماعی مقابله با انقلاب سفید شاه و مبارزه با قانون کاپیتالسیون و مصونیت مستشاران خارجی به ویژه آمریکایی در ایران است. امام(ره) این قانون را مخالف نفی سبیل کفار بر مسلمین و معارض با استقلال و عزت مسلمانان و ایران می‌داند. به رژیم هشدار می‌دهد و فریاد می‌زند و افشارگری می‌کند. هرچند این اقدامات برای او گران تمام می‌شود. به زندان می‌رود و سپس به ترکیه و عراق تبعید می‌شود، اما او با ایمان به هدف و راه خود به وظیفه عمل می‌کند. 

وی ادامه داد: امام خمینی(ره) در ترکیه برغم محدودیت‌ها و فقدان منابع علمی با قدرت علمی بالای خود، الگوی جدیدی از فقه پویای شیعی به نام «تحریرالوسیله» را می‌نویسد که شامل مسائل اجتماعی است. او در نجف افزون بر دروس رسمی حوزه، درس ولایت فقیه و همین طور درس جهاد با نفس طرح می‌کند.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه دوران رهبری جمهوری اسلامی و مدیریت بحران‌ها، دوره سوم زندگی امام است، گفت: همه می‌دانیم ایران مرکز ژئواستراتژیک دنیاست، کشوری کهن ریشه و دارای انواع منابع طبیعی است. این امور پیوسته سبب طمع دست ناکشیدنی گرگان طماع جهان بوده و هست. از همین رو چهار کشور غربی معروف در طلیعه پیروزی انقلاب اسلامی و از دست رفتن حاکمیت استعماری آنان توسط خاندان پهلوی، در یکی از جزایر فرانسه -گوادلوب- طرح «ایجاد بحران‌ها» را در مبارزه با انقلاب اسلامی ایران و مهار آن به تصویب رساندند و اجرایی کردند.

وی ادامه داد: غائله‌های استانی تا کودتا و نهایت جنگ تحمیلی و پس از آن تاکنون نیز بر گونه‌های مدرن دیگر این طرح تعقیب شده است. امام در دوران استقرار جمهوری اسلامی و پس از حضور در ایران افزون بر مدیریت بحران‌های پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نهاد‌های اساسی نظام اسلامی، چون مجلس خبرگان قانون اساسی، تصویب قانون اساسی، تشکیل مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی و نهاد‌های صیانت از نظام اسلامی همچون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کنار ارتش و جهاد سازندگی را پیش بردند و غائله‌ها را رفع و جنگ تحمیلی را بدون از دست دادن یک وجب از خاک میهن به فرجام رساندند. این همه از یک انسانی بر می‌آمد که از هوش و قدرت و صلابت و فوق العاده برخور باشد.

4.ویژگی های شخصی و شخصیتی امام خمینی(ره)

دکتر سعیدی‌روشن ابراز کرد: امام خمینی(ره) شخصیتی چند بعدی است که آگاهی به ابعاد وجودی او می‌تواند الهام بخش و درس آموز باشد، اولین بعد شخصیتی ایشان خداباوری و خدامحوری است؛ سخن هماره امام(ره) این بود عالم در محضر خداست. هر چه هست از خداست. امام خمینی(ره) به معنی واقعی کلمه فانی در وجود خدا بود و همه حقیقت را از ناحیه ذات اقدس اله می‌دانست و همه اسباب جهان را در ید قدرت و فاعلیت خدا می‌دید. 

وی دومین بعد شخصیتی امام را وظیفه مداری دانست و گفت: مدار کار امام در همه مراحل زندگی انجام وظیفه الهی بود. او مبنای حرکت خود را اقتدا به رسول‌الله(ص) و قیام لله قرار داده بود و هماره این آیه را بیان می‌کرد، «قل انما اعظکم بواحده ان تقوموا لله»(سبأ، ۳۴)؛ امام قضا و قدر الهی در زندگی و تحولات زندگی انسانی را حرکت در مسیر ادای وظیفه و نظام اسباب می‌دانست و نه رکود و سکون و توقع نصر و ظفر! او عقیده داشت که «لیس لللانسان الا ما سعی»(نجم، ۳۹) و او این آیه را برای ما بیان می‌کرد که: «ان الله لایغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم»(رعد، ۱۱)

رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از ارزش مداری به عنوان بعد دیگر شخصیت امام(ره) نام برد و افزود: ویژگی دیگر شخصیت و مکتب امام(ره)، همسویی با ارزش‌های الهی و انسانی است. دفاع از عزت و استقلال کشور، آزادی مردم و دفاع از فلسطین و دفاع از ارزش‌های دینی و معنوی در همه دوره‌های زندگی امام خمینی(ره) به تناسب موقعیت‌ها به نحو ویژه‌ای متبلور است.

وی ادامه داد: زمان شناسی و جامعه شناسی بعد دیگر شخصیت امام خمینی(ره) است. امام یک انسان هوشمند و زمان شناس و جامعه شناس بود و جریان‌های حاکم بر جامعه را به خوبی می‌شناخت و بر همین اساس بر حوادث پیشی می‌گرفت.

دکتر سعیدی‌روشن حکمت و عقلانیت و تدبیر و آینده بینی و برنامه ریزی را دیگر ویژگی شخصیتی امام(ره) دانست و گفت: امام خمینی(ره) انسانی متفکر و دوراندیش و حکیم بود که همواره برای افق‌های دور، چشم اندازی نو و طرحی تازه داشت و چنین نبود که راهبرد خویش را به پیش آمد‌ها بسپارد.

وی تصریح کرد: شجاعت و صلابت و قدرت تصمیم گیری بعد شخصیتی دیگر امام خمینی(ره) بود، راه و حرکت ایشان در مبازره با طاغوت زمان که همه امکانات و ابزار‌های سلطه را در اختیار داشت کاری فوق تصور بود و تنها از کسی بر می‌آمد که شجاعتی علی وار داشته باشد و از هیچ کس و هیچ چیز نهراسد و امام خمینی(ره) یگانه قهرمان این میدان پر خوف و خطر بود.

استاد تمام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ادامه داد: حلم، صبوری و مقاومت و پایداری ویژگی دیگر امام(ره) بود، انقلاب عظیم و فراگیری همچون انقلاب اسلامی ایران در دامنه زمانی طولانی دشواری‌های بی شمار در پی دارد. زندان و تبعید و کشتن یاران و تنگنا‌های فراوان گوناگون، تنها بخشی ازمخاطرات پیش از پیروزی است. این همه، صبری ایوب گون و اراده‌ای پولادین می‌طلبد که خسته و مأیوس و بریده نشود و امام آن مجاهد خستگی ناپذیر و سنگ صبور همه این حوادث بود که خم به ابرو نمی‌آورد و خستگی را خسته می‌کرد.

وی ویژگی شخصیتی دیگر امام خمینی(ره) را عبد صالح زاهد و سالک متهجد بودن دانست و اظهار کرد: امام خمینی(ره) امام همه خوبی‌ها و تجسم همه فضیلت‌ها بود. روح لطیف او در این دنیا بود، اما به این دنیا تعلق خاطر نداشت. رون پاک و صیقلی او انیس نجوای شب و جلیس آیه‌های قرآن بود. زندگی بی پیرایه او نماد زهد علی(ع) بود. حسن خلق و ملاحت معاشرت با خویشان و یاران تجسم نیکی بود. 

دکتر سعیدی‌روشن ادامه داد: مصلحی بی بدیل برای مسلمانان و همه بشر امروز و زمینه ساز ظهور منجی عالم بودن بعد شخصیتی دیگر امام است، ایشان مصلحی صادق برای همه مسلمانان و همه مستضعفان و مظلومان بود که تاریخ اسلام نظیر او را به خود ندیده است. او فریاد عدالت و عزت و معنویت بود. او از همان آغاز تأسیس اسرائیل از قدس شریف و مسلمانان مظلوم فلسطین دفاع کرد و برعلیه اسرائیل غاصب شورید. طوفان الاقصی نمودی از هدایت‌های خمینی کبیر بود که در دل همه نومیدی‌ها مرکز دشمنان خدا را به تزلزل افکند. جبهه مقامت اکنون در سرتاسر منطقه وسیع سرزمین پیامبران الهی، شعاعی از مکتب امام خمینی است که طلیعه پیروزی مسلمانان بر اهریمن جهان خوار صهیونیزم و زمینه ساز ظهور منجی عالم خواهد شد ان شاء الله.

وی در بیان آخرین ویژگی امام بیان کرد: امام خمینی(ره) چون خدایی بود مانا شد. قرآن کریم به ما می‌آموزد که آن چه خدایی است و برای خداست ابدی است و آن چه بی پیوند با خداست فانی می‌شود. «ماعندکم ینفد و ما عندالله باق»(نحل، ۹۶) خمینی(ره) انسانی والا از تبار پیامبر اکرم(ص) و شعاعی از نور وجود پیامبر خدا(ص) بود که در صراط «حق» حرکت کرد و زندگی خود و قیام و قعود خود را وقف حق و برای خدا قرار داد. 

رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان تصریح کرد: خداوند به وجود و راه او برکت بخشید. مکتب و مرام او را به قلب دنیای کفر و دانشگاه‌های جهان معاصر رساند. آن چه از دریا به دریا می‌رود. صدای الله اکبر امروز، از قلب دنیای کفر، پژواکی از جهاد فکری و عملی خمینی کبیر در راه حمایت از اسلام و ارزش‌های اسلامی است که خداوند این سان تقدیر کرده است«ثم جئتَ علی قدر یا موسی..»(طه، ۴۰)