کنش ارادی از ویژگی‌های بارز انسانی است که اندیشمندان فراوانی در دانش‌های گوناگون، از جنبه‌های مختلف آن سخن رانده‌اند. جان سرل از بزرگ‌ترین و سرشناس‌ترین فیلسوفان تحلیلی معاصر است که با پشت سر نهادن دو دورۀ فکری فلسفۀ ذهن و فلسفۀ زبان، وارد قلمرو فلسفۀ اجتماع شده و در پژوهش‌های فلسفی خویش نظر به مبانی علوم اجتماعی دارد تا مسیری برای شکل‌گیری علوم اجتماعی بگشاید.
این پژوهش پس از تبیین مواجهۀ نقادانۀ سرل با نظریۀ کلاسیک تبیین علّی، مبانی وی در نظریۀ کنش را در کسوت مسائلی چون حیث التفاتی، گسست در کنش ارادی، واقعیت‌های اعتباری و نفس تبیین کرده است. کانون این پژوهش تصویر نظریۀ کنش سرل در قامت مسائلی چون انواع دلیل کنش، تصمیم‌گیری عقلانی، عقل نظری و عملی و مسلۀ مرکزی دلیل غیرتمایلی است. واپسین مرحلۀ این پژوهش بر رخنه‌های نظریۀ سرل روشنایی افکنده و کوشیده است برپایۀ فلسفۀ اسلامی راهی به حل مسئلۀ بگشاید.