حضرت حمزة بن‌عبد‌المطلب از خاندان قریش و عموی رسول خدا(ص) به‌عنوان فردی شجاع، دلیر و جنگجو در تاریخ شناخته می‌شود. او از پیشگامان در پذیرش اسلام بود و در کنار برادر خود ابوطالب، به حمایت از رسول خدا(ص) برخاست و او را در برابر مشرکان یاری داد. حمزه از هنگامی که اسلام پذیرفت، در حوادث و رخدادها در کنار پیامبر(ص) بود، به‌ویژه پس از هجرت مسلمانان به مدینه و ایجاد درگیری‌های نظامی میان مسلمانان و قریش، او نقش کاملاً بارز و برجسته‌ای ایفا کرد. شهادت حمزه، در سال سوم هجری، تأثیر بسیاری بر جامعه مسلمانان گذاشت. از این پس نام حمزه، در کنار نام‌های دیگر همچون امام علی(ع) و جعفر‌بن‌ابی‌طالب به‌عنوان برگ افتخاری در حوادث گوناگون یاد و استفاده می‌شد.
نوشتة حاضر زندگانی حمزه را بر اساس منابع کهن بررسی و اخبار مربوط به وی را مطالعه انتقادی می‌نماید. منابع شیعی با تأکید بر بینش و معرفت حمزه نسبت به اهل‌بیتb نقش خاصی را در حمایت نبوت و سلسلة امامت به او داده‌اند. در برابر، منابع اهل‌سنت تنها بر جنبة شجاعت و رشادت وی تأکید کرده‌اند و میان او و سلسله امامت پیوندی برقرار نکرده‌اند.