فلسفه نظری تاریخ از سنخ و گونه‌های فلسفه‌های مضاف به امور هست که در آن تاریخ و پدیده‌های تاریخی با رویکرد فلسفی مورد مطالعه و معرفت قرارمی گیرد. قانونمندی تاریخ از مسئله‌های اساسی و کاربردی فلسفه نظری تاریخ هست‌. در این تحقیق دیدگاه‌های ناظر به قانونمندی تاریخ از نظرگاه فیلسوفان تاریخ غربی و جهان اسلام مورد معرفت و مطالعه قرار می‌گیرد. همچنین در این تحقیق مسئله و مقوله قانونمندی تاریخ با رویکردی قرآنی مورد توجه و تأمل قرار می‌گیرد.
ضمن بیان سیر اجمالی تطور قانونمندی تاریخ ازمنظر فیلسوفان تاریخ غربی، قانونمندی تاریخ از نظرگاه اسوالد اشپنگلر و آرنولد جوزف توین بی با تفصیل بیشتری تبیین و نقد می‌شود. در ادامه تحقیق ضمن بیان اجمالی قانون‌مندی تاریخ از منظر متفکران جهان اسلام، دیدگاه شهید مطهری و شهید صدر در مسئله قانونمندی تاریخ، با تفصیل بیشتری تبیین و نقد می‌شود. در پایان تحقیق، بررسی ماهیت قانونمندی تاریخ، روش و شیوه قانونمندی تاریخ و ویژگی‌های قانون تاریخی با رویکردی قرآنی تبیین اجمالی می‌شود.