ابوالحسن علی‌بن ابراهیم حسینی علوی جوَّانی، نسب‌شناس، محدث و مورخ شیعه امامیه قرن سوم و چهارم هجری است. وی و فرزندان و نوادگان او همه از دانشمندان مدینه، کوفه، واسط، بغداد و مصر بوده‌اند. جوانی افزون بر تخصص در تبارشناسی و داشتن روایاتی در باب فقه و فضائل اهل‌بیت (ع) یکی از پیشگامان مقتل‌نگاری آل ابی‌طالب است. در این زمینه دو کتاب مستقل با عنوان اخبار صاحب فخ و یحیی‌بن عبدالله بن الحسن نگاشته است. این دو اثر از منابع کهن تاریخی مفقود شیعه است که روایات آنها در میراث حدیثی و تاریخی شیعه و اهل‌سنت به‌ویژه زیدیه از جمله مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی(م356) برجای مانده است. شناخت نویسنده، پیشینه‌شناسی موضوع، بازسازی و چینش منطقی روایات این دو اثر تاریخی مفقود شیعه، شناخت منابع شفاهی و مکتوب این دو اثر و اعتبارسنجی آنها و نیز تحلیل تاریخ‌نگاری جوانی در مقایسه با آثار مشابه او، تلاشی است که در این تحقیق انجام شده است.
 
 
Mohammad Javad Yavari Sartakhti
bu al-Hasan Ali ibn Ibrahim al-Husayni al-Alawi al-Jawwani was a genealogist, hadith scholar, and historian of the Imamiyya Shia during the third Islamic century. He, along with his children and descendants, were all scholars in Medina, Kufa, Wasit, Baghdad, and Egypt. In addition to his expertise in genealogy and transmission of narrations regarding jurisprudence and the virtues of the Ahl al-Bayt, al-Jawwani was a pioneering figure in the martyrology of the descendants of Abi Talib. In this field, he authored two seprate books titled "Akhbar Sahib al-Fakh" and "Yahya ibn Abdullah." These texts are among the lost ancient historical sources of Shia, with their narrations preserved within the Hadith and historical heritage of both Shia and Sunni, particularly among the Zaydis, including the "Maqatil al-Talibiyyin" by Abu al-Faraj al-Isfahani (d. 356 AH). This research aims to understand the author in terms of religious identity and scholarship, the background of the subject, the reconstruction and logical arrangement of the narrations of these two lost works, the recognition of both oral and written sources related to these works, evaluating their authenticity, and analyzing al-Jawwani's historiography in comparison with his similar works