پیش نشست دوم همایش ملی حاشیه‌نشینی در دانشگاه شاهد

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، دومین پیش نشست همایش ملی حاشیه‌نشینی روز دوشنبه 12 خرداد در دانشگاه شاهد برگزار شد.

دکتر فولادی رئیس نخستین همایش ملی حاشیه‎نشینی از منظر علوم انسانی و اسلامی در ابتدای این نشست به معرفی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و ماموریت ملی ساماندهی مسائل فرهنگی اجتماعی حاشیه‎نشینی کلانشهرهای کشور پرداخت. در ادامه دکتر محمد داوری دبیر علمی همایش، ضمن تاکید بر ضرورت تربیت دانش آموختگان رشته‎های علوم انسانی برای ورود به میدان مسائل اجتماعی اظهار کردند این همایش در صدد تهیه الگو و مدلی برای مداخلات اجتماعی در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی حاشیه‌نشینی در راستای قوانین و وظایف دستگاه‌های اجرایی ذیربط است. 

در ادامه نشست، دکتر نجفی عضو پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی دانشگاه شاهد به عنوان اولین سخنران رسمی نشست به موضوع «ضعف ابعاد نظری یا فقدان نظر» در حوزه آسیب‌های اجتماعی و حاشیه‌نشینی اشاره کردند. دکتر نجفی، حاشیه را برزخ بین شهر و روستا معرفی کرده و تاثیر عامل ضعف زیرساخت‌ها را در حاشیه‌نشینی در زمان فعلی  کم دانستند. دکتر نجفی به ایجاد حاشیه‎نشینی اجتماعی در برخی شهرک‌های جدید اطراف شهرهای بزرگ مانند شهرک پرند و غیره نیز اشاره کردند. دکتر نجفی سپس به دو دوره مهم افزایش شدید حاشیه‎نشینی یعنی دوره پس از اصلاحات ارضی و دوره پس از انقلاب اسلامی پرداختند. دکتر نجفی در پایان به تمرکززدایی از تهران و البرز در جهت توجه بیشتر به سایر نقاط کشور و خروج آنها از حاشیه تاکید کردند.

دکتر تدین عضو دیگر پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‎های اجتماعی دانشگاه شاهد دومین سخنران نشست به موضوع «شاخص‌ها و حلقه مفقوده حکمرانی حاشیه‌نشینی در ایران» پرداختند. وی در ابتدای سخنرانی خود گفت: «بحران تصمیم»، مهم‎ترین عامل حل‌نشدگی مسائل اجتماعی و از جمله حاشیه‌نشینی است.

وی با اشاره به مراحل منجر به تصمیم‌گیری، تبدیل داده‌ها به اطلاعات، نشانگرها و بخصوص تعیین شاخص‌ها را در اتخاذ تصمیم بسیار مهم دانستند.

دکتر تدین اضافه کرد: از نظر برخی محققین، غلبه علمی غرب ناشی از تعیین شاخص‌ها در همه زمینه‎هاست.

وی اظهار کرد: ما در بسیاری زمینه‌ها داده داریم اما نتوانسته‌ایم آنها را به اطلاعات و شاخص‌ها تبدیل کنیم. شاخص‌ها باید مبتنی بر مبانی نظری باشند. برخی دستگاه‌های ما در حد ارائه یک داشبورد به معرفی چند شاخص منفرد بدون مبنای نظری پرداخته‌اند. ما برای سیاست‎گذاری در همه حوزه‌ها و از جمله حاشیه‌نشینی به نشانگرها و شاخص‌ها به شدت نیازمندیم. مقام معظم رهبری نیز تاکید زیادی بر شاخص سازی دارند.

عضو هیات علمی دانشگاه شاهد افزود: ما برای اهداف و برنامه‌های انقلاب و نظام اسلامی باید شاخص‌های عینی و سنجه‌های قابل ارزیابی ارائه کنیم. برخی سور قرآن کریم مانند سوره قریش ابعاد شاخص های اجتماعی و تمدنی را معرفی کرده است. وی در پایان به برنامه غرب علیه سایر کشورها با ابزار شاخص‌سازی اشاره کرد و گفت: برخی مراکز با ارائه شاخص‎های ادعایی در برخی موضوعات، کشورهای رقیب و متخاصم خود را متهم می سازند و از این طریق به اتهامات خود وجهه علمی می دهند. بطور مثال مرکز تحقیقاتی در استرالیا با شاخص‌سازی، کشورهای متخاصم غرب یعنی چین، روسیه، کره شمالی و ایران را مراکز بردگی مدرن معرفی کرده‌ است.

دکتر عباسی سرپرست پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی دانشگاه شاهد سومین سخنران نشست به موضوع «آسیب‌شناسی حکمرانی آسیب‌های اجتماعی» پرداختند. ایشان اظهار داشتند چرخه آسیب‌های اجتماعی چرخه سیاستگذاری است که عبارتند از: شناسایی، تحلیل علل، اجرای سیاست یا طراحی و اجرا، ارزیابی تاثیر و تکرار و بهبود. حال باید دید در زمینه حاشیه‌نشینی چه مشکلی داریم. در کشورهای مختلف سیاست‎ها و رویکردها بر ابعاد متفاوتی متمرکز شده است.

وی در پایان گفت: ما باید تصمیم بگیریم چه نوع راهکاری برای مسئله حاشیه‌نشینی می‌خواهیم؛ بلندمدت یا کوتاه مدت. دکتر عباسی ارائه کامل دیدگاه خود را به اجرای کرسی ترویجی با همین موضوع که در آینده‌ای نزدیک در پژوهشگاه برگزار می شود موکول نمود.